
(ENN DOUZENN POEM AN OTAVARIMA)
©DEV VIRAHSAWMY and ICJM
KOT TO PE ALE, KAMARAD?
detrwa ti parol pou enn kamarad
ki, dan marenwar, finn perdi sime.
Kot to pe ale, ayo mo dalon!
To bien anbrouye; to’nn perdi sime.
Ena kontan dir to pou res talon;
Olie avanse, twa to rekile.
Ena ki panse to’enn mayon moyon
Dan evolision, enn zenn kabose
Me mwa mo kone bannla pa konpran
Akoz lepase to bizen letan.
Eski to kone ki to vre vizaz?
Zot finn derasinn e finn transplant twa
Dan later kreol lwen ar to lakaz
E zordi to pe rod sime dan bwa.
Dan lakal bato to’nn envant langaz
Pou koz ar lezot parey kouma twa
E zordi langaz ki to’nn envante
Pe nouri kiltir nouvo destine.
Trwa kar to disan sorti dan Lafrik;
Enn kar sorti dan Lenn-Lasinn-Lerop.
Me to pa kontan to kouler tropik
Parski finn dir twa lanez li pli prop;
Finn dir twa bonje so lizie tipik
Kouler ble lesiel; seve blon dan pop
Me pa finn dir twa ki nou, bann imen,
Nou tou ena mem disan Afriken.
Gran problem ar twa, mo bon kamarad,
Se ki sak fwa ki bizen fer kiksoz
Ki pou permet twa eklat ansien kad,
Defons bann klwazon, kraz baryer sikoz,
Pilot to bato dan direksion larad,
To les fos profet trap twa par lagorz.
Pourtan to pa bet; to ledwa mazik
Fer nou liniver sant to lamizik.
Fos profet yer swar, profit marenwar,
Reysi fer twa kwar langouti-sari
Dan to vwazinaz – to peyna memwar? –
Lakoz to soufrans; veritab lennmi.
To sivilize. Bannla zot barbar.
To priye Bondie, bannla jab minwi.
To finn bliye net kan nou ti zanfan
Ansam nou ti zwe boul ek servolan.
Kan lespri malad dan nou douniya
Ti fer lalians ar Verwoerd-Vorster-Smis
Kifer, kamarad, to mars ar bannla;
To kit to kamwad pou apiy rasis?
To pa konn zistwar Nelson Mandela?
To pa konn zistwar Angela Davis?
Ayo mo bayo! Ayo do matlo!
Pa les mwa tousel pou sarye fardo.
Zistwar yer finn tous peron azordi
Me zordi babou, bez la opliryel.
Bann lespri malad finn viol paradi,
Pe pers trou partou ar gro-gro lapel.
Plen Pos ek Kraz Kor pe gagn lapeti
Pou aval lagrot; detrir lasapel.
Donn mwa enn koudme pou nou dam zot pion;
Anpes bann kroupion chombo direksion.
Tou bann liv sakre dir nou mem zafer:
Gran Lentelizans finn donn nou mision
Pou okip zarden e res solider
Dan pran kont, partaz, lamour ek pardon;
Liv sakre dir nou zefor neseser;
Bizen konn atann gratifikasion.
Kan nou sem lagren nou bizen pasians;
Atann so sezon pou gout so zwisans.
Kifer to prese gout fri kontsezon?
Pa kwar mo tro bon. Mo ‘si mo fane.
Me mo finn gagn sans. San ezitasion
Bizen rekonet seki to’nn kone
Samem fristrasion ek imiliasion
Pli amer dan listwar limanite.
Seki mo’nn kone enn nanye ditou;
Pa kapav konpar tortir ar boubou.
Ayo kamarad! Zordi nou kapav
Lor later kreol efas erer yer;
Netway pouritir, pianter dan lakav;
Montre nou zanfan plant ek aroz fler;
Met prop, tir malang; lave, souy labav;
Desinn enn sourir lor lalev bouder.
Zordi nou kapav, lame dan lame
Ansam ranz lakaz nouvo destine.
Nou later kreol li lakaz disan
Ki finn konn douler ek soufrans entans;
Li later fertil kot trwa kontinan
Pe sem lavenir nouvo ekzistans.
Lor later kreol nou tou imigran
Ki bizen aprann ranvway nou zwisans.
Lerla nou pou kapav fer sakrifis
Pou ki nou zanfan kapav gagn anplis.
Enn fwa enn dimoun ti fer mwa konpran
Ki sak ti kiksoz ki nou konsome
Nou finn pran prete ar nou tizanfan;
Nou bizen fer tou pou kapav rande.
Twa ek mwa zordi anou fer serman
Pa pou gaspiye, pa pou bangole
Pou donn lasirans nou bann desandans
Ki zot kapav viv lavi dan desans.
2 Novam 2013

