©DEV VIRAHSAWMY AND ICJM
PRELID
Enn tanto liver kan zwazo boner al rod saler dan nik, dan lakrwaze pie lila mo ti zwenn Ton Toulsi. Li ti pe asiz lor enn gro ros, lizie fixe dan pie lila. Dimoun ti pe dir ki plis li vinn vie, plis li radote. Me mwa, mo ti trouv enn zafer misterye dan li, ki ti pe atir mwa. Mo ti al asiz pre kot li, san fer tapaz, san deranz li. Pandan enn bon bout letan enn miray silans epe ti separ nou me mo pa ti gagn kouraz les tapaz gonaz bles trankilite pie lila. Enn kou, san atann li ti koumans koze.
– Ki zot pe fer, beta? Zot pe touy pie lila.
Mo ti kone par experyans ki mo ti bizen res tankil parski Ton Toulsi ti ena kiksoz pou dir mwa. Mo ti kwar li ti pou koz lor pie lila ki nouri ek geri lavi, fer blesir sikatrize, parfim lakrwaze. Li ti kontan koz lor seki li ti apel ‘niim raja’. Me non. Ton Toulsi ti pran enn lot larout net.
– ‘Devadass’ li dir mwa, ‘to enn bon garson. Akoz sa to ena enn louvraz serye pou fer.’
Enn filwar petal ek pikan ti koumans deroule divan mo lizie imaziner. Soley ti al dormi san ki mo ti realize. Fernwar liver ti fini asiz partou. Mo ti kontinie bwar parol Ton Toulsi ziska ki li ti dir mwa.
– Beta, to bizen al lakaz. To mama pe trakase.
Ler mo ti pe marse pou al lakaz, mo ti koumadir dan enn rev. Me tou bann parol la ti vinn enn blok vadire lapat-lafarinn-petri e mo ti pe gagn difikilte rapel bann detay. Kikfwa ti pou bizen fer bann tiboul, belo zot, met zot lor tawa, aroz manteg pou fer zot gonfle pou fer farata feyte.
Letan ti koumans galoupe. Lekol primer, kolez, liniversite, metie profeser, sakenn so tour ti okip mo servo telman net ki parol Ton Toulsi ti al kasiet dan fon basen mo lespri. Tanzantan, san atann, enn mo, enn fraz ti remont lor sirfas. Pa plis.
Mo ti desid pou fer mo laniverser trant-an dan enn kanpman dan vilaz Pwentosab. Ti ena laplipar bann kamarad entim. Normal zot ti vinn ar zot kopen-kopinn. Parmi ti ena enn tifi ven-vennde-zan. Li ti diferan ar lezot par so manier abiye, koze; par so degenn anzeneral. Malgre li ti bien feminen, li ti osi tanzantan, ena enn bataz garson-manke. Sa aspe so personalite la ti souligne par so traksout ek treynez ble-blan. Enn kou, san atann, enn fraz vinn dan mo labous.
– Garson-tifi melanze pou montre sime dime.
– Ki to pe dir Deva?
– Kisannla? Mwa?
– Non, mwa! … tifi-garson melanze …
– … pou montre sime dime.
– Samem.
– Enn gran dimoun ti dir mwa sa enn fwa, bien-bien lontan.
Sans mo pies pa ti rod konn plis.
Sa swar la Satya ti rant dan mo lavi.
1
Mwa ek mo koleg Matie, kouma nou abitie fer ler dezene, nou ti pe manz enn morso dan Lotel Pakistan. Ti ena plizier staf Kolez Islamik kot nou ti pe travay. Matie ek mwa nou ti dan ti kwen ki server ti abitie bloke pou nou. Matie ti enn personaz extra ki boukou dimoun ti admire. Li ti enn poet, profeser siyans, ‘gay’, aktif dan tavay sosial – sirtou ar bann seropozitif – e seki ti drol se ki tifi ti atire par li. Mo kwar so douser ek so bonte ki ti pe atir dimoun. Li pa ti kasiet so oryantasion sexiel. Li ti pe sorti ouvertman ar so kopen.
Pandan ki nou ti pe manz dipen ek gato-pima, blag-blage, souden mo ti santi enn prezans. Ler mo ti lev latet ki mo ti trouv divan mwa. Traksout ble-blan garson manke. So sourir tris ti aksantie so bote ek bonte profon. Li pa ti paret finn vinn get mwa. So regar gri sat ti poz lor Matie. Lerla mo ti realize ki ti ena enn gran konplisite amikal ant sa de la. Enn sel kou Matie, ki ti enpe tris, ti vinn ge, koumadir li ti finn zwenn so nam ser.
_ Satya! To kas enn bout dipen ar nou? … O pardon! Satya, mo prezant twa Devadass … nou apel li Devta. Devta mo prezant twa Satya, mo pies prefere.
– Promes dan vid! … Nou’nn deza zwenn. Laniverser 30 an dan kanpman … Pwentosab.
– Wi, mo rapel.
– Matie, mo bien bizen twa. To portab tengn?
– Mo’nn bliye met li lor sarz.
– To lib tanto?
– Ki ler?
– Si-zer, … set-er …
– Pou ki zafer?
– Razia finn resite. Vinn zwenn mwa lakaz. Nou’al ansam. Bon, mo les zot kontinie zot kouchou-kouchou zom.
– To sir to pa’le manz kiksoz?
– Mo’nn fini dezene. Salam!
Parey kouma li ti paret divan nou, memparey li ti disparet kouma enn ti labriz ki soufle enn kout sek avan li tengn me feyaz lor later gard tras so pasaz. Matie, dan enn ton plen ar admirasion ti kas silans ki ti swiv.
– Enn tifi extra sa! Pourtan lavi pa finn donn li okenn kado …
Mo ti kone ki la, parey kouma Ton Toulsi kan garni koze finn fware, nanye pa ti pou kapav fer Matie chombo. Kouma li ti konn rakont zistwar e nou ti ena enpe letan divan nou, mo ti deside pou sey pa enteronp li. Mo kone pa ti fasil.
Lapolis ti ramas enn tibaba lor peron lasistans piblik. Enn ti bout papie ki ti pengle dan so lenz ti endik ki so nom ti Satya. Li ti grandi dan S.O.S Vilaz ziska laz 18 an. So lasans pou li, fami Mustapha Shibou ti aksepte pou eberz li. Li ti enn tifi entelizan ki ti pas Sinior. Grasa led Misie Shibou, enn menwizie, li ti al sviv enn kour menwizri dan I.V.T.B Ebenn pou ki enn zour li pran biznes so papa adoptif. Pandan dis minit li ti ale mem. Detay swiv detay …
– Zot pa ti fer li sanz so nom?
– Mo ti kone to ti pou dimann sa kestion la. Anverite Madam Shibou ti ole sanz so nom, apel li Saberah. Me Misie Mustapha ki ti sanz so nom pou reysi marye ti deside ki sa ti enn move pratik. Satya ti gagn liberte swazir. Li ti gard nom Satya.
– Poul ek mangous vinn cham.
– Ki to pe dir?
– Enn vie koze lontan. Pli tar mo dir twa. Kontinie zistwar Satya.
Matie ti kontinie. Satya ti enn tifi pa kouma lezot. Li ti desid koup so seve alagarsonn. Li ti rezet lenz ki ti pou donn li enn idantite etnik. Lenz kouma sari, salwar-kamiz, rob, zip etc. Li ti swazir traksout. Inisex, zero-etni. La, mo pa ti kapav tini.
– Li enn lesbienn?
– Satya lesbienn? Non, non, non! Li debat pou anpes dimoun atas etiket ar li. Li plito enn dimoun endepandan. Li get lemonn enn lot manier. Ziska fek-fek la li ti ena enn boyfrenn me tilom ti tro feb pou li, tro konvansionel. Satya se enn lot kalite dimoun, enn spesimenn rar me adorab. Mo extra kontan li. Li koumadir mo nam-ser. … Eh, avan mo bliye. … Ki sa zistwar poul ek mangous?
– Ton Toulsi enn fwa … Mo’nn deza koz Ton Toulsi ar twa? … Li ti dir mwa ki enn zour pa enn zour enn tifi ar bataz garson … enn garson manke, pou fer poul ek mangous vinn cham.
– To kwar dan siperstision aster?
– Siperstision? Ousa profesi? Ki kone!
Enn santiman bien drol ti swiv mwa partou sa zour la. Mo ti ge ek tris anmemtan; eksite ek trakase. Kifer? Pa ti kone. Pa ti ena okenn rezon. Enn zafer ti pe koumans boulvers mo lavi. Mwa ki ti toultan sir mo pwen, mo ti pe koumans dout tou. Nanye pa ti sir, nanye pa ti kler. Enn gou ak ti kol lor mo pale. Amizir letan pase mo angst ti pe grandi. Mo ti kouma enn pirog san gouvernay ki ti pe balote lor vag. Dan klas mo kour Ekonomiks ti koumans mank teton; li ti pe say-saye. Anverite mo nepli ti ena okenn antouziasm. Pli grav mo nepli ti kwar dan seki mo ti pe dir kouma enn masinn ki ti finn anrezistre enn mesaz. Monotoni, gou rans. Tou ti vinn rann, rann, rann.
Pou enn wi, pou enn non, mo ti pe sap lor kal. Mo lavi emosionel ti anrwinn. Mo pies ti prefer kas bag. Tourbiyon ti pe vir-vir mwa. Enn zour, boner gramaten mo portab ti sone.
– Misie Devadas?
– Limem.
– Satya isi.
– Satya? … Annnn Satya. Wi Satya.
– Kifer ou paret abriti?
– Mo fek leve.
– Mo kapav koz ar ou? … Ousa mo telefone pli tar?
– Non, koze.
– Matie finn donn mwa ou nimero. … Mo bien bizen ou led.
– Ki mo kapav fer?
– Ou kapav eberz mwa detrwa zour san poz kestion?
– Be … hennnn! … Wi!
– Ou finn ezite.
– Wi. Me aster mo repons li kler e ferm. Wi.
– Ki ou ti’a kontan manze seswar?
– Ou pa bizen kwi.
– Mo anvi.
Mo konportman ti pe vinn bien drol. Dabitid zame mo ti kiin pou envit dimoun pas lanwit kot mwa. Mem kan mo pies ti vinn lakaz, apre lamour mo al ti al kit li kot li. Sel dimoun ki ti tanzantan pas ennde lanwit kot mwa se Matie. Mem dan so ka, li pa ti gagn drwa amenn so kopen. Me zordi mo ti pe permet enn enkoni – mo ti zwenn li zis de fwa pou enn timama – vinn res kot mwa. Pou komie letan? Sa size la pa ti mem souleve. Eski mo ti pe vinn pagla net?
Kouma enn otomat mo ti al direkteman dan sanbdami pou met dra prop lor lili; ramas mo bann dezord; ouver lafnet pou les ler fre rantre. … Dan lakour mo ti koup detrwa ti brans feyaz ek ennde malere fler pou fer enn ti bouke kas-kase. Devadass nepli ti pe konpran Devadass.
Ler li ti vinn kot mwa li ti ena enn sak lor so ledo e enn tant bazar dan so lame.
– Montre mwa kot lakwizinn ete. Mo’al met sa laba.
– Poz li la; mo va okip sa. Les mo montre ou ou lasam.
Kouma mo ti santi ki li ti avi res tousl dan so lasam, mo ti al dan mo biro pou prepar travay lasemenn. Mo ti pe gagn difikilte pou konsantre. Mo ti al asiz dan enn fotey. Mo lizie ti pe ferm tousel.
Ler mo somey ti kase enn bon parfen manze ti giji mo narinn. Ti’nn fini midi.
Satya ti prepar enn repa mama dan gou. Pandan nou repa ade pa ti ena gran konversasion apart bann ti koze lor tizafer pa enportan. Apre sa dezene la sakenn ti al dan so lasam. Pli tar ler mo ti pe get televizion, li ti vinn kot laport salon zis pou dir mwa li ti pe al fer enpe joging. Ala kimanier nou premie Dimans ansam ti pase. Detrwa zour pli tar mo ti tann enn toktoktok lor laport mo lasam. Ler mo ti al ouver mo ti trouv li ar so zoli sourir tris, so sak lor so ledo. Ler li ti dir mwa ki ti finn ariv ler pou li chal mo ti dimann li kifer. Li ti zis fer enn gran sourir ki ti montre enn ti fant lor so ledan lao ki ti donn li enn karakter spesial.
– Nou ti tom dakor lor pa poz kestion.
– Dakor!
– Pa neseser akonpagn mwa. Mo konn sime.
Parey kouma li ti rant dan mo lavi, li ti resorti. San fraka. San tapaz initil. Mo ti enpe tris me kiksoz ti pe ekler lorizon kouma barlizour. Satya ek mwa nou ti kouma lapli ek soley me akoz sa nou ti donn nesans larkansiel.
2
Enn semenn pli tar ler Matie ek mwa ti pe manz enn ti bout dipen dan Lotel Pakistan, san panse koze Satya ti leve.
– Satya finn bien apresie to diskresion.
– Li bien? Li pa finn donn so nouvel.
– Sa Satya sa! Tank ki li kapav debrouye par limem li pa pou rod koudme. Ler li rod koudme se ki li dan dif. Akoz sa mo ti donn li to portab.
– Kapav kone ki ti arive?
– Aster mo kwar mo kapav koze. Li pa pou mayn. … Enn gran planter dan lenor, enn kouzen Gian … samem … Mustapha … (avan li ti sanz so nom pou marye enn tifi Mizilman ki li ti kontan) ti ole marye ar li. Mustapha ti dakor. Mem Madam Mustapha ti tom dakor parski kouzen Mustapha ti ena enn ta pitay. Li ti anvi envesti dan fabrikasion meb lor enn baz endistriyel. Ti pou enn aranzman korek pou tou: pou lafami Shibou, pou kouzen Mustapha … pou Satya. Me ala lemesan Satya ki dir non; ki sa pa dan so plan. Pa ti kapav les enn sans koumsa sape! Presion lor Satya ti koumans monte. Satya ti realize ki sel fason pou ki li reysi defann so pozision se enn menas ki li pou kit lakaz ale. Lor vites mo ti bizen trouv enn ti kwen kot Satya ti kapav zet lank pou detrwa zour. Normal mo ti mazinn twa. To abitie depann mwa.
– Li finn retourn kot bann … Shibou?
– Unhun! Tou finn retourn dan lord. Satya kwar dan lamour. So paran adoptif ti prefer panse ki moralite pa plen vant. Satya ti fer zot konpran ki pou li zis dipen pa ase pou nouri imen. De manier diferan net pou get lavi. Mustapha ek so madam finn bien konpran ki lor sa isyou la Satya pa pou sed enn pous. … Kifer to pe soupire?
– Pa fasil sa Satya la! Li’nn rant dan mo lavi kouma enn koutvan.
– Li rant partou kouma enn koutvan. E ler li ale nanye nepli kouma avan.
– To tir sa parol la dan mo labous.
Mo pa ti kapav dir li ki mo ti kwar ki mo ti tom amoure ar Satya. Mo sir li ti pou boufonn mwa. Matie ti ena repitasion enn sef manzer krann.
Kikfwa li ti zis enn ti latirans fizet. Akoz sa mo ti panse ki si mo ti konsantre lor mo travay kikfwa bien vit enn lot zwazo rar pou travers mo regar. Toumanier kouma lekzame ti pe aprose mo ti bizen ed mo bann zelev revize for-for. Kan lekzame vinn pre, mo kwar tou profeser konsantre lor metod pas lekzame, pa lor devlopman konesans. Minister, administrasion, paran ziz nou par rezilta ek grad. Samem nou apel ledikasion.
Donk mo ti koumans apiye for-for pou fer lendistri sertifika marse. Me ti ena touzour enn gou ak dan labous. Ti ena tro boukou kikfwa dan mo reflexion. Me ti ena osi enn lot zafer ki ti pe manz mo krann. Kouma enn bonn profeser Ekonomix mo ti pe roul dapre silabes; mo ti pe montre bann lavantaz ‘GLOBALIZASION’ pou nou pei. Me tou mo resers dan so domenn la ti pe dir mo pei fer atansion pa may dan lak. Enn rapor Nasionzini ti denons apovrisman bann pei pov ek feb; ti demontre ki mem dan bann pei devlope bann ris ti pe vinn pli ris ek bann pov ti pe manz lapousier. Anplis bann spesialis ti pe dir ki globalizasion ti enn mit. Pou li fonksione plennti-plennti bizen lenerzi bomarse ek lape dan lemonn. Pri lesans ti pre pou tous 70 dolar barik ek rivalite ant USA ek Lasinn ti pe entansifie. Gilbert Ahnee dan Le Mauricien ti ekrir ki li pa ti pou enn sirpriz ki lesans vinn 100 dolar barik. Lager komersial ti kapav debous lor konfli arme. Me dan mo pei, bann neoliberal, linet roupi lor lizie, ti pe priye for-for dan lasapel globalizasion, liberalizasion ek privatizasion. Mo pa ti kapav ansengn sa. Li pa ti dan silabes.
Lot kote bann aktivite ekonomik tradisionel ti pe koumans lok-loke. Ti ena deza ennde entelektiel ki ti pe dir bann lotorite konserne ki ti bizen reget nou stratezi devlopman. Enn ladan ti pe dir ki ti’nn ariv ler pou viz sekirite alimanter atraver enn reform agrer. Plis ki 50% later ti dan lame mwens ki 1% popilasion ki ti blan. Bann desandan esklav ki ti plis ki 25% popilasion pa ti mem posed 1% later. Dapre li sa ti enn veritab form aparteid ekonomik. Normal bann lagazet ki ti dan lame bann neoliberal ti tom lor li, apel li rasis, teroris, anarsis – anfen tou bann ‘sis’ negatif. Sawsi pa ti kapav ansegne. Mo ti kapav pe tann bann gardien moralite kriye ki bann demagog doktriner ek dogmatik pe fer lavaz servo dan lekol. … Mo ti kwense net. Ti bizen pez nene, bwar dilwil. Telma mo ti pe bizen pez fren ki mo semel ti ize net. Mo travay nepli ti pe donn mwa okenn satisfaksion. Apart sa mo pa ti pe kapav aret pans Satya … So portre ti dan mo latet toultan; so sourir tris ti pe obsed mwa. … Si mo ti kapav aret panse! Mo dilem ti lour pou sarye.
3
Enn gramaten dan Matinal ti ena enn lartik prensipal dan premie paz avek enn gran foto Satya. Satya dan lagazet? Mo ti pe tranble. Mo leker ti pe bate for-for. Ki finn ariv li? Enn lezand anba so foto: Madona Rouz, Lider MDL. Tit: TIBOUT FER GRAN-NWAR TRANBLE. Mo ti lir lartik la kouma enn afame; telefonn Matie. Li pa ti la. Mo ti kit enn mesaz lor so reponder. Lafami Shibou ti kapav donn mwa nouvel. Ti ena omwen 25 Shibou; omwen 10 ladan dan Plennvert. Bizen sey mo lasans. Mo ti fer enn nimero. Non, Satya pa ti res la. Sey lari Lape. Enn madam ti reponn. So bonom Mustapha pa ti la. Li ti finn al donn Satya enn koudme. Wi, li ti tann parl mwa. Satya ti dir zot ki li ti fer mwa konfians. Wi, mo ti kapav vinn get li si mo ti pou anvi. Li ti pou lakaz tout lazourne.
Mo ti bizen al travay. Kouma mo ti ena de peryod lib zis avan gran brek mo ti pou kapav al rann Madam Mustapha enn vizit. Matie pa ti pran kontak. Li pa ti vinn travay. Li ti pran enn konze spesial. … Mo ti kouma sat lor labrez.
Madam Mustapha ti enn dimoun sarman. Li ti donn mwa enpe detay ek bann nimero telefonn. Anplis li ti ole atoupri ki mo manz enn ti manze kot li. Enn lot fwa mo ti dir li.
Dan les pei, lor lakot, ti ena boukou ti vilaz ki ti ena zot prop kiltir ankomen. Bann vilazwa ti ena enn lipie lor later, enn lipie dan lamer. Later, lamer ek ler ti pe viv an-armoni e dimoun ti disel ki ti fer lavi dan gou. Me gouvernman neoliberal ansam ar bann korporasion ki ti ena enn sel obzektif – pitay fer piti ar pitay – ti finn tir zot prop plan: IRS (Integrated Resort Scheme). IRS ti pou permet fer later agikol vinn rezidansiel pou miltimiliarder. Laplaz ek lamer ti pou rezerve pou rezidan Fortresvil. Toutotour ti pou ena enn baraz beton-barble. Mir Berlen manti. Ti koumans par anpes peser zet zot file dan lagon ousa plas kazie; bann meteye ti bizen retourn later; later leta ki ti gard so nom krawnlenn ti pe fizione ar later tabisman pou donn IRS sime, teren golf e mem enn ti erport pou jet prive. Bann agwa lamone fasil kouma Satis K.K ek Benn Moutouk ti pe explik bann abitan vilaz Kat Ser, Set Frer, Tantinn Gouna, Lamitie ki zot pou dan bien. Pou bizen dimoun pou travay servant, zardinie, kliner, boy, mesennjer, kwizinie, nenenn. Gouvernman ek bann miltinasional kontan lepep admirab.
Enn samdi gramaten enn ti garson ki ti kontan lapes ti pran so lalinn, so lamok lever ek so tant lapes pou al may detrwa viel gri. Ler li ti pe travers lor laplaz, enn gard sekirite aret li, ras so materyel, bat li detrwa koutpwen ek koutpie. Ti garson la ti tom anba sankonesans. Gard sekirite ti ris lekor garson la, zet li dan enn depotwar. Kan garson la so mama pa ti trouv so zanfan retourne malgre ki soley ti fini kouse, li ti dimann bann vwazen donn enn koudme pou rod piti la. Enn group zenes ti trouv ti garson la anba enn touf plan sovaz. Lor vites ti amenn li lopital. Garson la, TiPrem, so zetwal ti for. Kan li ti koumans geri, li ti rakonte seki ti ariv li.
Tou dimoun ti soke. Sok ti vinn mekontantman; mekontantman ti vinn lakoler. Si pa ti fer kiksoz toutswit sitiasion ti pou deteryore. Depi enpe letan Satya ek enn ti group travayer sosial ti aktif dan sa rezion la dan domenn ledikasion bann madam parski akoz bann koutim ki konsider zom siperyer ki fam, ti ena boukou fam ki pa ti konn ni lir ni ekrir.Ler zot ti aprann ki ti ariv TiPrem zot ti fer enn seri renion otour destriksion lavi dan vilaz par proze Fortresvil e sa seri renion la ti debous lor enn rasanbleman mons dan vilaz prensipal, Lamitie.
Ki kouraz mo ti gagne? Olie retourn kolez pou kontinie travay, mo ti al direk vilaz Lamitie. Kouma mo loto ti anpann mo ti bizen al par bis. Ver kat-er mo ti ariv laba. Mo ti pe atann pou trouv enn landrwa dan lafiev azitasion me sak dimoun ti pe okip so okipasion. Kot pou gagn niouz lor Satya. Dan sant vilaz ti ena, kouma dan tou vilaz, latelie tayer, salon kwafer ek lotel dite. Lotel dite. Mo ti swazir lotel dite. Kisannla ti ladan, antoure par enn group abitan landrwa? Matie.
– Devta? To’nn perdi sime?
– Kot Satya?
– Li pe repoze. Nou kouma sovsouri. Aswar nou fer louvraz, lizour nou dormi.
Enn parol Ton Toulsi revinn dan mo latet: “Kan aswar vinn lizour …”
Ver set-er tanto nou ti zwenn. Satya ti akey mwa ar pli zoli sourir ki ekziste. Ler mo ti get li mo ti kone kifer mo ti vinn dan Lamitie. Mo ti amoure ar Satya.
Matie ti fini konpran tou e li ti kone ki pa so ler pou manz krann. Apre ki nou ti manz enn bout dipen nou ti all dan enn renion kordinasion bann delege tou vilaz dan lezanviron. Ti ena peser, planter legim, prodikter poule ek dizef, tayer, mekanisien, kwafer. Ti ena bann fam ki ti vini ar zot zanfan. Ti ena zenn, ti ena vie. Tou dimoun ti ini par mem volonte. Zot dinite ek zot liberte pa ti avann. Mo ti enpresione par manier karismatik ki Satya ti kontrol renion la. So parol ki ti koule kouma dilo lasours ti pe tous nam tou dimoun ki ti prezan. Ti neseser aster fer pei antie kone ki ti pe pase is dan rezion les.
– Zotmem disel later. San zot nou later pou perdi so nouritir e lerla li pou aret nouri nou. Pa ase zis fer seki nou pe fer. Bizen fer kone. Kan nou alim enn labouzi, nou pa met li anba bol. Nou poz li lor enn oter pou li kapav ekler sime lezot. Kouma pou fer sa?
Enn vie tonton – li ti rapel mwa Ton Toulsi – ti dimann nou kifer nou pa ti pibliy enn bilten regilierman. Apel li Mouvman Disel Later (MDL). Kisannla ti pou ansarz? Mo ti santi plizier per lizie fixe mwa.
4
Boner gramaten, lelandime, mo ti pran bis pou retourn kot mwa. Mo ti pas enn lanwit blans. Ti bizen swazir ant Globalizasion ek Disel Later; ant abstre ek konkre; ant fos ek vre; ant fer vadire ek lamour vre; ant gonaz ek Satya. Ti ena pou travers enn pon e lerla koup li; ti bizen avanse san get deryer. Mo ti gagn per.
San realize mo lavi ti pran enn lot direksion. Kouma enn tren lor rel, san saydinn, mo ti pe roule, parfwa roul-roule lor larout trase par routinn. Bann lane ti pe traverse parey kouma bann lagar kot personn pa desann. Minister sekirite sosial ti avoy mwa enn let pou dir mwa ranpli enn form ki ti pou donn mwa drwa pansion vieyes. Mo ti pre pou ariv dan bit e nanye mo pa ti done. Mo nek ti pran. Kouma lamas dimoun mo ‘si mo ti nek fer vadire.
Pa kone kifer, enn lema ti atir mwa ver lakrwaze pie lila mo lanfans. Tou ti finn sanze. Depi lontan Ton Toulsi ti fini kit nou. Enn batiman beton, vilen kouma devlopman sovaz ti pe dibout dan plas pie lila. Pourtan enn tanto, bie lontan, ti ena enn promes me enn gopia ti kras lor li. Satya ti mor dan enn aksidan loto. Dapre serten dimoun pa ti enn aksidan sa. Mafia ti avoy li manze.