LONBRAZ LAVI

©DEV VIRAHSAWMY AND ICJM

Enn ronfleman fite kouma zegwi
Pe pers mo zorey drwat so bouyant;
Mo pe tourdi. Ti-zekler pe alime-tengn
Dan mo latet.
Bann sekous sek pe sot-sote
Divan mo lizie ferme.
Ti-rondel-ti-rondel dife pe voltize.
So gro lapat !
Mo ti kwar mo lamaswar deklenke.
Mo trouv zekler.
Salte la !
So gro lapat finn les mark lor mo lazou.
Toultan li parey.
Kouma li fini, li leve, li bate;
So gro lapat vomi so violans.
So pake lagres,
So pwa lagres malsen,
Pe ankor pez lor mwa
Pe kraz mwa, pe touf mwa
Pe anter mwa dan lonbraz lavi. Fer gagn maloker !
Lagres malsen! Transpirasion larak!
Pianter! Pianter! Pianter!
Mo maloker pe kol lor matla kouma lagli.
So transpirasion-lagres
Pe kol mwa dan lagli mo kanape;
So gro lapat kouma enn bebet araze
Finn vomi so violas lor mo figir.
Salte la !
Mo bizen dir Gaby koz ar li.
Bizen refiz sa kalite kliyan!

Ferfout ar zot larzan …
Ena lezot kliyan mwens degoutan,
Lezot kliyan ki peye, fer zot zafer trankil, ale;
Kliyan ki travers lamer vinn isi,
Rod enpe zwisans, repran zot bato, ale;
Parfwa zot mem ekrir enn ti let.
Avoy enn ti poskart.
Preferab sa ki kliyan lokal,
Ki pa vinn rod soulazman natirel
Me vinn vomi zot fiel …
Me kliyan volapenn
Pe vinn rar.
Vrak !

Vrak finn gat nou baz.
Lontan maren vini, res lontan, depanse.
Biznes ti pe mars bien.
Aster lor vites zot vini, zot ale.
Baz travay finn gate.
Kan vrak ti rantre, tou dimoun ti pe koz prodiktivite,
Doker lisansie.
Person pa ti koz nou. Nou bien afekte.
Kifer zot pa’nn koz nou? Nou pa ekziste nou?
Nou lonbraz lavi nou?
Lonbraz lavi!
Ki mo pe dir?…..
Ki pe ariv mwa?
Kifer mo pe gagn maloker?
So gro lapat!
So ta lagres ki deborde partou kote!
Bizen aret pans sa.
Fer parti metie la sa.
Bizen axepte! Ki pou fer!
Ti’a bon lot nesans li vinn enn fam.
Mo lizie lour, pe ferm tousel,
Mo latet pe vire, pe lanse,
Mo bizen aret bwar,
Mo bizen fer kouma dan fim,
Soul bann kliyan, me pa bwar mwa.
Mo zorey drwat finn angourdi.
So kalot la ankor pe ronfle.
So gro lapat !
Parye ar so fam marye
Li pa fer sa.
…… Kikfwa!

Mo zorey drwat kouma enn volkan
Pe korde, pe lanse.
Enn elis rouye pe grese dan profonder lamer,
Enn moustik metalik persan
Pe vire, pe tourne dan mo krann,
Tourbiyon tourdisman pe tourn-tourn mwa,
Mo pe tourdi, mo pe angourdi.
Ki pe arive? Mo pe savire,
Mo bizen leve. Mo bizen ouver mo lizie.
Lalimier. Mo bizen alim lalimier.
Mo lame pale leve. Mo’nn paralize!

Non! Non! Non! So-fre-fre-so!
Enn ti-kous lasaler pe resof mo lekor angourdi.
Mo re-santi mo pous.
Mo fron mouye …
Labous sek.

Ki pe ariv mwa ? Maledixion Annie
Li ti dir mwa mo pe fini mo lavi,
Mo pou fini mal. Me ki li kone?
Ki diferans ena ant mwa ek li?
Nou toulede donn nou lekor pou enn bouse manze.
Li li fer sa ar enn sel zom
Ki finn axepte ramas li.
Akoz sa li kwar li siperyer?
Ki siperyer?
Annie! Kifer mo pe pans twa zordi?
Pourtan mo finn efas twa dan mo lespri,
Twa, to mari, to bann zanfan.
…… Fouf! Pe fer so!
Koumadir enn kouvertir saler laser lor mwa….

So gro lalev kouma vatouz! So gro lizie rouz!
So ta lagres malsen
Ki debord partou kouma lagom san form.
So transpirasion!
So pianter!
Tousa pou swasant-kenz roupi?

Vennsenk pou lasam,
Vennsenk pou Ti Gaby,
Vennsenk pou mwa.
Vennsenk!
Vennsenk-an, vennsenk roupi.
– “San vennsenk roupi! To pa fol! Vennsenk to pa vo.”
– “Bizen pey lasam, ena komision Ti Gaby. Ena boukou fre.”
– “Sa to kouyonad! Mo pey dapre valer marsandiz.”

Ti Gaby pe ekout tou.
Sigaret dan lalev, ver labier dan lame.
Li get mwa fix, pez enn lizie.
Mesaz kler, mo bizen axepte.
– “Met ankor vennsenk”
– “Gard to marsandiz!”
– “Bon dakor! Selman fer vit. Pa rod extra.”
– “Aret fer to zes !”
Mo zorey drwat finn aret lanse,
Li ankor pe angourdi.
Mo santi kixoz so pe koule.
Transpirasion. Kikfwa disan!
Mo bizen leve…
Kikfwa so gro lapat la finn bles mo zorey.
Ki mo pou fer si li’nn bles mwa ?
Mo al lapolis.
Lapolis!
Zot pou ferm mwa,
Pas mwa lakour,
Met mwa dan prizon.
Non!
Mo pe divage.
Letansa kikfwa kliyan pe atann.

Kifer mo pa anvi ouver mo lizie?
Drol! Mo pa anvi leve.
Leve, ouver lizie. Kifer?
Mo konn mo lakav par ker.
Enn vie matla malang-malang
Lor enn vie divan dibwa,
Detrwa koulou lor miray –
Portmanto pou kliyan –
Miray san kouler,
Kouver ar lagres letan;
Lapousier, lapousier,
Pianter, pianter.
Dan kwen lili lor sali
Pre kot mo latet
Mo vie sakame, kado laniverser Annie.
Wi Annie, mo finn trenn li partou ar mwa
Dan lonbraz lavi.
Wi Annie, dan lonbraz lavi.

Drol!
Ti Gaby pa finn vinn sers so komision!
Sirman li pe soule ar lamone lefwa!
Dabitid kouma kliyan sorti
Li rantre
Pran so par li ale
San koze
San enn mo.
Kifer bizen koze?
Sakenn zwe so rol,
Rol silansie.
Peyna pou koze,
Sakenn kone ki li bizen fer,
Setaki axepte.
Biznes la kontinie deroule dan silans,
Silans konplisite,
Silans labitid,
Silans lonbraz lavi, pa vre Annie?

Ti Gaby !
Sa enn gran malen!
Kot mo ti pou konn so rol
Ar so bataz akter meriken?
Li ti konn pas so bagou.
… Mo ti donn li tou!
Salte la!
Zordi li tret mwa kouma enn ta salte,
Li gagn toupe dir mwa ki mo valer finn depresie,
Pou biznes marse li bizen nouvo marsandiz.

Figir ankoler mo mama.
Larm! Zoure! Maledixion!
Mo rapel so laraz.
Aster mo konpran.
Li ti realize ki pou Ti Gaby
Li ti vinn enn marsandiz ize.
Ki so prop tifi ti pou pran so plas.
Kouma li, mwa’si mo pre pou fini dan desbinn;
Pou ena enn lot tifi sez-an, –
Kikfwa pli zenn –
Pou pran mo plas.

Sez-an!
Wi, mo ti ena sez-an.
Mo kone mo lekor ti enteres Ti Gaby.
Sak-fwa, sak-fwa mo ti santi so lizie dezabiy mwa.
So lizie lor mo lekor
Ti pe fer mwa frisone;
Okoumansman mo ti pe onte.
Mo rapel premie fwa li ti tous mo lekor
Mo ti gagn maloker,
Mo ti galoupe al kasiet.

Li, li ti kas enn gran riye.
Mo mama ek li ti pe bwar.
Zot toulede ti riye for-for,
Mo rapel bien riye soulez mo mama.
Zot ti fer komanter lor seki ti finn ariv mwa
Ler mo ti ena katorz-an.
Zot ti riye-riye-riye.
Dan mo kwen mo ti plore.

Sak fwa ki li kone mo mama pa la,
Ti Gaby vinn lakaz,
Li amenn kado, manze-bwar.
Fer mwa bwar, fer mwa fime,
Bengn mwa dan lotkologn,
Donn mwa kas.
Li amen mwa promne dan taxi,
Montre mwa fer lamour.
Li ti enn bon profeser!
Dan site kot mo ti pe reste,
Bann dimoun zaze,
Bann tifi mo laz mor ar zalouzi.
Plis zot zalou,
Plis mo montre zot,
Plis mo fer zot vwar,
Plis mo fer zot zalou.

Pov mama! Li res trankil, so rengn ti fini
Ki li ti kapay fer?
Gaby ti pe pey lokasion, kouran;
Gaby ti pe aste rasion.
Gaby ti posed tou.
Ayo!
Li rekoumans fermal.
Ayo Bondie! Ki pe ariv mwa?
Sa tourdisman la fatig mwa.
Mo pe regagn maloker.
Tou pe vire, tou pe tourne.
Mo zorey! Ayo! Li lanse.
Mo latet pe eklate,
Tou pe vinn nwar divan mwa.
Ki pe arive?
Ki mo bizen fer?
Al get enn dokter?
Dokter ! Pou al get dokter bizen al Porlwi,
Pran enn taxi…
Eski pou gagn enn dokter sa ler la?
Li pou poz enn pake kestion.
Ki mo pou dir li?
Pert-tan!
Mo sey dormi.
Kikfwa sa pou ede.
Kimannyer pou dormi?
Douler la pe vinn pli for.
Kouma kout fwet li pe rakle mo latet,
Tou pe sere, tou pe korde.
Eski mo pe mor?
Ayo Bondie aret mo douler.
Pran mo lavi, aret mo douler.
Mo pe gagn vomi. Bizen tini
Pa kapav ……
Get ki mo finn fer!
Mo bizen netway sa.
Mo pou gagn zoure,
Mo bizen leve pou’al netway sa.
Bizen …… bizen ……

Mo sakame finn kouver ar vomi.
Pianter.
Ayo!
Kikenn vinn ed mwa ,
Ti Gaby vinn ed mwa,
Vinn sers to komision.
Bondie avoy kikenn,
Mo nepli kapav
…… Mo per mor tousel!
Kikenn vinn ed mwa!
Mo bizen sey kriye.
Kikfwa kikenn kapav tande.
Non!
Pa neseser kriye.
Pert-tan!
Personn pa pou vini,
Dimoun isi finn abitie tann lezot kriye, plengne.
Zot pou dir trik-di-metie sa
Pou exit kliyan…
Douler la finn diminie,
Sirman mo ti bizen vomi,
Li finn soulaz mwa ……

Fouf! Mo ti kapav mor tousel
Kouma enn lisien
Dan lonbraz lavi ……

Annie to ti ena rezon!
Kifer mo pa ti ekout twa?
Twa’si to ti gagn maler
Enn zanfan ti ne.
Me to pa finn large,
To finn konn reziste.
To ti ena rezon !
Si… Si mo ti ekout twa.
Tro tar;
Tro tar aster!
Tro tar! Tro tar! Tro tar!
Pourtan to ti warning mwa.
To ti dir mwa zour mo laniverser sez-an.
To ti dir mwa fer atansion ar Ti Gaby.
Li ti gat menaz mama,
Li ti detrir lavi mama,
Li ti briz to lavenir,
Li enn marsan esklav.
Kifer mo pa ti ekout twa?
Kifer? To ti dir mwa mo pou fini dan lonbraz lavi.
Lonbraz lavi! Mo rapel bien sa de mo la.
Lonbraz lavi.
Kifer, en kou, sa de mo la revinn dan mo lespri?
To ti ena rezon,
Mo finn fini dan lonbraz lavi.
Ar so pianter. Ar so maloker.
Kifer mo pa ti ekout twa?
Ayo Bondie ! Kifer? …
Mo ti kwar ki to ti zalou mo boner
Kouma bann lezot tifi dan site.
Non pa vre!
Mo nepli kone ki vre, ki pa vre,
Kot mesanste lezot,
Kot mo mesanste.

Twa’si to ti kapav tom dan lonbraz lavi
Me to’nn konn sorti.
Me mwa mo pa’nn fouti,
Mo finn kontinie plonze.
Labwet la ti tro atiran.

Enn fwa mo ti trouv zot,
Twa, to mari ek to trwa zanfan
To gran tifi li bien zoli,
Li resanble twa.

Mo ti sot sime,
Al lot kote pou evit zot.
Mo ti tro onte pou vinn koz ar zot,
Sirtou depi….
Kifer mo pe pans tou sa?
Pe fer fre!
Loder vomi partou.
Annie, tir mwa dan mo pianter.
Ed mwa! Ed mwa! Soulaz mwa.
To tousel kapav soulaz mwa.
To tousel, to tousel
Mo leker gro, pe amar mo lagorz.
Mo pa pe kapav respire.
Ed mwa Annie!
Ed mwa souy mo larm.
Larm!
Pa mo labitid sa.
Depi lontan mo finn fini anter santiman.
Peyna plas pou santiman.
Servi santiman pou kouyonn dimoun,
Ar santiman aste-vande ……

A trwa dan nwar zot ti may mwa,
A trwa zot ti viol mwa.
Kan mo ti kriye, dimann pardon,
Person pa ti tande.
Mo ti plore, dimann led,
Personn pa ti vini,
Mo ti ena katorz-an Annie,
Mo ti fek gagn katorz-an.
Lekor blese, lespri blese,
Mo ti onte.
Kifer? Violans lezot,
Mesanste lezot ti fer mwa onte.
Dimoun riye, dimoun sikane.
Matant Dea, vie salte la,
Partou li ti pe dir
Ki sirman mo ti rode.

Enn fam kouma mwa!
Kisannla pou konpran,
Kisannla?
Mem mama ek so galan
Fer foutan, pas remark, riye.
Mo pa pou bliye zot riye
Ki toultan sone dan mo latet
Kouma enn laklos fele.
Sa zour la mo ti deside
Pou vanze.
Zot ti servi mo lekor pou pini mwa,
Mo pou servi mo lekor pou pini zot.
Mo finn pran zom mo mama;
Kan li ti plore, menase, modi mwa
Mo ti satisfe.

Santiman servi pou fer lafis,
Pou fer fla-fla.
Anba-anba se mesanste ki regne.
Bizen reponn violans par violans,
Mesanste par mesanste.
Peyna plas pou satiman!
Depi lontan mo finn aret get lezot.
Mo zis get seki bon pou mwa.
Ki lezot finn fer pou mwa?
Viol mwa, vann mwa, aste mwa,
Klak mwa.

So gro lapat!

Mo bizen leve pou netway
Sa vomi la…
Mo pa pou travay ankor zordi.
Mo al lakaz.
Lakaz!
Kapav apel sa lakaz?

Peyna ler dimoun ale-vini,
Peyna ler taxi borde
Tronpe for-for.
Toultan zot prese!
Toultan ……

Annie, mo bizen rakont twa!
Enn swar enn taxi aret divan mo laport.
Kouma Ti Gaby ti avoy nouvel ki li ti pou avoy kliyan,
San gete mo rant dan loto.
Ti ena de maren par deryer.
Avan loto demare
Zot koumans zot tranzaxion.
Sofer la pa get deryer,
Li fixe drwat.
Li ti paret zene.
San get deryer,
Li dimande kot pou ale.
Mo ti trouv sa drol.
To kone kisannla ti’ete?
Ler nou desann pou al dan naytkleb
Mo tann li dir :
“Zot fer mofinn dan mo loto.”
Wi Annie, pouritir file kouma laliann;
San li kone,
To mari ti sarye mwa lor biznes.
Mo ti trouv sa bien komik,
Mo ti rakont sa mo bann kamarad, nou ti riye.
Mo ti bien riye.
Annie, zordi mo pa riye,
Non Annie, mo nepli kapav riye,
Mo nepli konn riye ……

Sa sakame la kouver ar vomi !
To kone Annie, mo finn gard li kouma enn souvenir.
To rapel kan to ti donn mwa sa sakame la?
Pou mo laniverser sez-an.
Nou ti lager sa zour la,
Akoz Ti Gaby.

Mo ti fou to kado dan enn kwen.
Enn zour, pa kone kifer,
Mo finn koumans servi li.
Kifer? Mo pa kone.
Drol! Mo’nn fer boukou kixoz san panse.
Depi sa zour la partou kot mo’nn ale,
Mo’nn amenn li.
Li finn get tou mo sinema,
Li finn sarye lamone komers laser;
Mo finn trenn li dan labou mo lekzistans;
Zordi dan mo trou pianter, li kot mo latet
Kouver ar vomi.
Koumadir dan mo lespri
Sak la finn vinn twa.
Mo finn rod trenn twa dan labou mo lekzistans,
Mo finn rod fer twa vwar,
Mo finn rod vanz kont twa.
Parski to’nn reysi kot mwa mo’nn fel,
Parski to pa’nn tom dan lonbraz kouma mwa
Parski ……
Pardon Annie!
To ti ena rezon.
Sak la temwen.
Mo ti bizen ekout twa.
Sak la toultan finn rapel mwa mo erer.
Mo finn prefer vomi lor li.
Twa to pa enn sak.
To finn res prop,
To pa finn swiv mwa dan pouritir.
Sak la se mwa kouver ar vomi.
Ayo!
Ayo! Ala li rekoumanse.
Tou pe korde,
Tou pe vinn fre ;
Vwal nwar pe tranble,
Pe sifone,
Pe vibre.
Ayo mo latet!
Fre! Mo pe gagn fre,
Kouver mwa kikenn.
Annie, Annie, vinn tir mwa,
Mo pe koule.
Annie…… Non.
Non, non, non, non,
Annie … Aaaa! …

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.