©DEV VIRAHSAWMY AND ICJM
PROLOG
Ena ki kwar, ena pa kwar,
Mo pa kone ki ou ou kwar
Me ena kwar, mo fer ou par,
Enn bon riye aswar dan nwar,
Sirtou lor peron dezespwar,
Enn bon meksinn, kwar mwa monwar.
Tou bann barbar dan mo zistwar
Finn fabrike par enn katar –
Tann dir aswar li bwar pisar –
Enn fay batar rod met dan zar,
Rod fer nou kwar ki enn zour lar
Pou dres labar. Ou kapav kwar!
Ena pe dir li enn soular,
Ena panse li enn vantar,
So lespri bien-bien anretar,
Li fer grannwar, deklar gayar.
Anverite li enn tetar
Ki dan brouyar pe rod laglwar.
Mo pa kone ki ou ou kwar,
Me mwa mo kwar, kanmem dan nwar,
Ou de ti far finn zwenn kanbar.
Tansion renar, tazar, Nanar!
Riy enn bon kou, pa donn zot bar,
Samem pli bon roten bazar.
BANN PERSONAZ DAN LORD KI ZOT PARET.
Lalang Kabri, Akter, Vie Profeser (Lardwaz Sofok), Zenn Profeser (Pedan Gopia), Etidian 1(Tenbal), Etidian 2, Etidiant 1 (Mervey), Etidiant 2, Etidiant 3, Etranzer (Madam Korbizie), Etidian 4 (Sam), Etidian 3 (Pingo), Sitwayen 1, Sitwayen 2, Sitwayen 3 (Yoyo Korde), Madam Sofok, Midi Sofok, Madam Korbizie, Ortansia Korbizie, Konseye 1, Konseye 2, Dimoun 1, Dimoun 2, Dimoun 3, Sansitiv Grosiro, Fidelia , Grosiro, Mosad, Zanfout, Gomon, Karay So, Sekreter Grosiro, Mohennjo Korbizie, Zournalis, Bann Konseye, Konseye 3, Ofisie, Gouverner, Bonnfam (Mama Pedan Gopia).
AK 1 SENN 1
LALANG KABRI: Nou ti lamizman zordi pou pas dan enn lavil anplen devlopman. Sa lavil la so non se Galileo Gonaz. Li enn vie lavil ar boukou gran tradision. Nou finn konn bann gran moman istorik ek erotik. Zordi nou pe rant dan deziem faz. Nou lemer, Misie Grosiro, sa enn mari dimoun sa. Grasa li nou tou dan bien zordi.Li enn tigit pli piti ki Bondie. Bien tigit! (Enn akter rantre).
AKTER: Lalang Kabri?
LALANG KABRI: Ke pwiz fer pou vou?
AKTER: Bann akter finn pare. Zot dir ou fonndos.
LALANG KABRI: Mwa ? To pa fou? Taler mo ranz zot kari …. Pa fer nanye. Taler nou zwenn. Mo bizen ale, kestion bizen dir sa bann fatra la kimanier fer natak la marse. Mo sir zot pou bien depresie nou ple… E masinis, lev sa rido la!
(Rido leve. Lor lasenn ena de profeser. Enn ladan ena danle trant-an, lotla danle swasant-an fasilman. Ar zot ena enn douzenn etidian H.S.C, tifi ek garson melanze.)
VIE PROFESER: Get bien bann detay, lerla zot pou konpran seki mo pe dir. Get sa batiman la par ekzanp. Konpar so premie letaz ar so segon. Klerman ena de stil diferan. Aster nou get klose legliz agos. Ki stil sa?
ZENN PROFESER: Kifer nou pa explik zot lavantaz viv dan bann blok flat modern? Parking, lasanser, etketeri-etketera …
VIE PROFESER: Mo pou vinn lor la taler … Zot bizen konn bann diferan peryod, bann diferan letap.
ETIDIAN 1: Ena enn mari fim tanto. Rambo 3 ar Tina Turner.
ETIDIAN 2: Eta gopia! Pa fer dimoun onte.Tina Turner zwe dan Mad Max 3, pa dan Rambo 3.
ETIDIANT 1: Kot li sape sa?
ETIDIAN 2: Formasion karo kann.
ETIDIANT 1: Pa ensilte karo kann. Ena zanfan karo kann ki pe diriz liniversite zordi.
ETIDIANT 2: Choupchap! Zot pe anpes mwa ekout diskision ant sa de la.
ETIDIAN 1: Les zot diskite, kan zot finn tom dakor, lerla nou va ekoute seki zot ena pou dir.
ETIDIANT 2: Koze la serye.
ETIDIANT 3: Twa to nek gob tou seki to profeser dir. To pa trouve zot pe fer enn pake pannchayt lor nanye ditou. Nou pe swiv zot pou enpe konesans, lergete pe tann sipaki. Mo bien anvi glise ale. Ki zot dir?
ZENN PROFESER: Nou lemer, Grosiro, ena rezon. Bizen anpes lepase amar nou lor poto. Lavenir li dan gratsiel ki giji-giji niaz.
VIE PROFESER: Personn pa kont. Me kapav adapte teknolozi modern ar nou lanvironman … natirel ek kiltirel.
ZENN PROFESER: Mwa mo dir balye karo, efase refer.
VIE PROFESER: Efas nou istwar?
ZENN PROFESER: Lardwaz prop.
ETIDIANT 2: Peyna lekilib ant ansien ek nouvo?
ZENN PROFESER: To ankor tro zenn pou konpran…
VIE PROFESER: Li ena rezon. Bizen trouv enn lekilib ant ansien ek nouvo. Pa anpes progre me anmemtan pa efas lepase.
ETIDIANT 2: Servi teknolozi pou skelet e lerla …
ZENN PROFESER: Ki to konpran dan tousa? Pas lekzamen, lerla to koze.
ETIDIANT 1: E misie! Koz bon parol si ou pa’le nou met tou ou pese deor. Ou sertifika bien lour dan ou pos.
VIE PROFESER: Bann zanfan, du calme!
(Enn etranzer rantre. Li koz ar enn aksan angle.)
ETRANZER: Eskize misie, eski ou kapav dir mwa kot bizen pase pou al vizit vie tanp Endou ki ti konstrir o 15em siek?
ZENN PROFESER: Yes, yes madam. With pleasure. Take this road down. Turn left at the second traffic light. You’ll find it on your right. It’s a marvellous monument.
ETRANZER: Mersi.
ZENN PROFESER: If you don’t mind, I can show you the way.
ETRANZER: Pa ena problem. Mo mari pe atann mwa laba.
ZENN PROFESER: Ou mari? Ou pa enn touris?
ETRANZER: Mo mari enn sitwayen Galileo Gonaz.
ZENN PROFESER: Li enn Gonazwa parey kouma mwa.
ETRANZER: Non, mo pli sir li enn Galileonien.
ZENN PROFESER: Bann abitan nou lavil apel Gonazwa.
ETRANZER: Ena bann gonaz. Ena osi zanfan Galileo.(Li sorti.)
ETIDIAN 1: (Pran so lagitar, sante. Bann lezot etidian dans enn parodi lamour.)
When I look into your katora
I then sink you are my etketera.
Come my love let us kiss melodrama,
Let’s not miss o such bliss mera-tera.
Love me tender, love me plis,
Let me hiss you in my arms.
Let us share our syphilis,
Wiz zis kis I’ll suck your charm.
VIE PROFESER: Zanfan, aret fer zanfan. Laklos pre pou sone, nou pa finn fini program zordi.
ETIDIAN 2: Zot finn tom dakor? Ki zot finn deside?
VIE PROFESER: Tom dakor? Ena detrwa fason get mem problem. Zot pa bizen reset zot. Konn diferan aspe problem la e lerla pran desizion.
ETIDIANT 2: Fale pa nou tom dakor lor ki sime bizen pran? Kimanier pou fer?
VIE PROFESER: Pa kapav pran desizion bonavini!
ETIDIAN 4: Koumadir nou tou finn vinn Hamlet. To be or not to be.
ZENN PROFESER: That’s the question. Ena enn sel sime. Arsitektir plis ekonomik, plis pratik, plis efisian, plis prodiktif, samem ki nou bizen. Aret palab. We need action!
ETIDIAN 1: E bann mam, fim la pre pou koumanse. Olie ekout bann zistwar lor kouler brik ek form bardo, nou al viv vre lavi dan lasal sinema. Rambo pa perdi letan lor detay, li. Li koupe, li transe. Ledwa sote, lipie sote. Sa ki apel zom!
ETIDIANT 2: Ki arive, to finn aval to lespri?
ETIDIAN 4: Koze la disan!
ZENN PROFESER: (Ar Vie Profeser) Ou konn li?
VIE PROFESER: Kisannla?
ZENN PROFESER: Sa madam ki fek koz ar mwa la.
VIE PROFESER: Koumsa-koumsa!
ZENN PROFESER: Ou’nn trouve li finn rod drag mwa?
VIE PROFESER: Non! Ki ti arive?
ZENN PROFESER: Nou tou ti ansam. Dakor! Li swazir zis mwa pou koze. “Eskize misie, eski ou kapav etketeri-etketera…” Fer mwa kwar! Li pa kone kot tanp la ete. Montre zako fer grimas!
VIE PROFESER: Ou sir…
ZENN PROFESER: Nek mazinn so bataz. Koumadir pe envit mwa pou grat so poson … Ou konn li?
VIE PROFESER: Mo kwar konsey minisipal finn fer li vini pou okip bann problem devlopman.
ZENN PROFESER: Enn etranzer! Me kimanier li koz nou lang bien koumsa?
VIE PROFESER: So mari finn montre li.
ZENN PROFESER: So mari! Li vre-vremem marye? Mo ti kwar pe fer so senn.
VIE PROFESER: Li vre-vremem marye.
ZENN PROFESER: Kisannla so mari?
VIE PROFESER: Nouvo sekreter konsey minisipal.
ZENN PROFESER: Li?
VIE PROFESER: Limem.
ZENN PROFESER: Me mari korek!
VIE PROFESER: Kifer?
ZENN PROFESER: Mo finn zwenn lesel pou mo monte. Mo grenp lor madam la pou ariv oter so misie.
VIE PROFESER: Tansion lesel la kase e lesiel tom lor ou latet.
ZENN PROFESER: Pa per ou. Mo konn tranzaksion la bien.
ETIDIAN 3: (Ar etidian 4) To’nn tann lom?
ETIDIAN 4: Il faut tir enn plan, mon cher Pingo.
ETIDIAN 1: Nou zwenn tanto kot mwa. Dir larme.
ETIDIAN 4: Avek lapay koko de mon coeur nou fer enn lakord pou pandi li.
VIE PROFESER: Ou tro prese.
ZENN PROFESER: Mo peyna letan pou perdi … Zame ou pou konpran dife lazenes. … Ki nou pou dir bann la?
VIE PROFESER: Kisannla?
ZENN PROFESER: Samem sa bann gonaz la.
VIE PROFESER: Gonaz!
ZENN PROFESER: Bizen dir kiksoz … Nenport kwa … me kiksoz! Sinon zot pou fann rimer ki nou pa konn nanye. Pa neseser zot konpran. Enpresionn zot! Krak zot lalinn. Lerla zot pou respekte nou.
VIE PROFESER: Mo nepli kone ki pou dir. Kan mo ti zanfan tou ti pli fasil. Profeser ti kone ki bizen dir, etidian ti kone ki bizen aprann. Zordi lavi pe sanz telman vit, ler mo rod dir kiksoz bann mo tom plat … Ki pou dir zot? Poz problem. Les zot rod solision.
ZENN PROFESER: Pa dakor. Bizen donn zot direksion. Direksion ki bon pou nou … Nou se mwa. Donk mo dir zot swiv sime ki mo’nn trase pou mwa. Pou amenn mwa dan bit.
VIE PROFESER: Si zot sey pran ou plas dan bit?
ZENN PROFESER: Pran mo plas? Mo tay-tay zot.
VIE PROFESER: Bon zanfan, nou al fer enn ti letour mize.
ETIDIAN 1: Ankor antikite!
ETIDIAN 4: Kifer nou pa al Bazar Santral. Laba omwen nou zwenn lavi vivan.
ETIDIAN 3: Serye!
VIE PROFESER: Pou konpran lavi zordi, bizen konn seki yer.
ETIDIAN 1: Koz zordi, koz dime.
ZENN PROFESER: Ou trouve! Lazenes pa’le lepase.( Enn laklos sone.) Rayto, travay fini pou zordi. … O ma belle étrangère!
AK 1 SENN 2
Dan lari. Lalang Kabri ek bann sitwayen.
SITWAYEN 1: E Lalang Kabri! Dir nou ki ena dan lagazet zordi.
LALANG KABRI: Akoz zotmem lapres dan pens. Aste lagazet matlo. Zournalis bizen viv foutou!
SITWAYEN 2: Kot pou gagn kas. Twa to sape, to gagn lagazet Grosiro kado.
SITWAYEN 3: Ki lagazet Grosiro pe dir zordi?
LALANG KABRI: To tro kouyon pou konpran porte so mesazri.
SITWAYEN 3: Samem mo ti pe dir zot. So granpapa ti enn bouse, so papa ti enn bouse ,aster li finn vinn lemer. Ki zot’le li fer? Li koupe-transe. Bizen konpran!
LALANG KABRI: To pa pe rod blasfem mwa, twa?
SITWAYEN 1: Lalang Kabri, to pa pou dir mem ki ena dan lagazet zordi?
SITWAYEN 3: Tann dir pe kraz partou pou ranz gratsiel partou. Koumadir Hongkong.
LALANG KABRI: Normal beta! Gratsiel dan lesiel, semennfer anba later, ponfer dan lezer. Sa ki apel progre!
SITWAYEN 2: Be kot pou gagn kas?
LALANG KABRI: Bann Shek.
SITWAYEN 1: Chek labank?
LALANG KABRI: Pa chek. Shek. Shek Bilinbi, Shek Jilebi, Shek Konfeti, Shek Karabi. Zot pe amenn dolar par valiz.
SITWAYEN 2: Koumsa!
SITWAYEN 3: Vremem bann Shek la pou konstrir enn douzenn sitadel otour nou lavil pou protez nou kont bann anvaïser?
LALANG KABRI: Kot to’nn gagn sa niouz la. Top sikret sa!
SITWAYEN 3: Vremem dan sak sitadel pou ena arkad, kazino, lotel siperlix?
LALANG KABRI: Shuuut! Fale pa koze. Dir ou bel nisa!
SITWAYEN 1: Be nou ki nou pou gagne dan tousa?
LALANG KABRI: Ki to pou gagne? Reflesi enpe matlo. To fam, to ser, to tifi zot tou pou gagn bon. … Twa to nek manz pistas, get sinema.
SITWAYEN 3: Met ar zot Lalang Kabri. Kan mo koz ar zot, zot dir mwa aret rakont zistwar.
LALANG KABRI: Pa kapav fer bourik manz lazle. Revolision informatik, robotik, koustik. Vire mam! Masinn travay, dimoun zwir. Samem nouvo dime.
Anmemtan Vie Profeser ek Zenn Profeser ar zot etidian pe pase.
LALANG KABRI: Bonzour misie Sofok. Misie Lardwaz vinn explik sa bann zans la kimanier zot destinasion pe sanze.
SITWAYEN 3: Misie Pedan Gopia, mo garson kimanier li pe fer?
LALANG KABRI: Pa pe kapav ouver lizie tang. Mo kwar bizen enpe tourdivwar.
PEDAN GOPIA: Si misie lemer ole kourdiswar dir li mo dispoze donn li tou mo letan lib.
LARDWAZ SOFOK: Mo zenn koleg kone ki neseser. Dimann li.
SITWAYEN 3: Misie Pedan Gopia, pa bliye sa ti boulo pou mo garson la.
PEDAN GOPIA: Bizen size up the situation, konpran le processus historique.
LALANG KABRI: Tande! Zea sitiesionn iz veri prosesik. Kouma misie Grosiro abitue dur …
PEDAN GOPIA: Lalang Kabri, komie fwa bizen dir twa pa enteronp enn entelektiel ki pe sey panse … Sel solision: tabula rasa.
SITWAYEN 3: Foul dakor. Mo garson ‘si. Twa ki to panse? E twa!
SITWAYEN 1 ek 2: Mwa!
LALANG KABRI: Pran zot non. Pa nou bann sa. Sirman zot mars ar bannla.
LARDWAZ SOFOK: Nou bann, bannla? Kisasa sa?
PEDAN GOPIA: Marx ti dir ena de klas. Ena nou bann. Ena bannla.
LARDWAZ SOFOK: Ki sa simagre la?
PEDAN GOPIA: Nou protez nou bann, nou pini bannla.
LALANG KABRI: Pou bannla peyna dime. Pou nou bann ena apredime.
LARDWAZ SOFOK: Be zordi… Yer..?
LALANG KABRI: Dapre filografi nou lemer tousa bizen zet dan desbinn.
LARDWAZ SOFOK: Mo tro vie pou konpran zot. Salam. ( Li sorti.)
PEDAN GOPIA: Li pa’le konpran. So zafer ar li.
AK 1 SENN 3
Dan lakaz Lardwaz Sofok. So madam ek so garson pe koze. Madam la pe koup legim e so garson pe repar enn taiprayter.
MADAM SOFOK: To papa pa’nkor retourne … Midi to kapav amenn enn bol pou mwa?
MIDI: Mama, avan to asize pou koup to legim to pa kapav pran tou seki to bizen? Ki to ti pou dir si sak-fwa-sak-fwa mo deranz twa pou enn tournavis, enn pens, enn bout sifon?
MADAM SOFOK: To pir ki to papa. Zot toulede anmani. Amenn sa bol la, beta. Mo leren fermal si tanzantan mo bizen lev-leve. (Midi al sers enn bol.)Depi enntan to papa paret tris. Aswar li azite dan so somey.
MIDI: To kone sak fwa li ekrir enn liv li parey. Tank li pa’nn ponn so dizef li pa trankil. Tousa letan la to pa’nkor konn so manier? La, li pou viv zis pou so liv.
MADAM SOFOK: Pa kone … Lontan ler li ti pe travay lor enn liv, li ti pli rilax. Depi enn tan li pa rilax ditou. Vadire sa liv la li enn defi, enn fason dir non. Li refiz koz lor seki li pe ekrir. Li pa dimann mwa ki mo panse … To pou manz ar nou aswar?
MIDI: Ki to pe kwi?
MADAM SOFOK: Farata, toufe legim, rougay pwason sale.
MIDI: Mo kapav envit Ortansia? Li kontan manz farata.
MADAM SOFOK: Pou donn li pwason sale? To pa ti kapav dir mwa pli boner? Mo ti va prepar enn kari laviann.
MIDI: Samem plus meyeur. Ortansia kontan manze tipik.
MADAM SOFOK: To kone Ortansia so papa ek mwa nou ti lekol ansam?
MIDI: Wi li’nn dir mwa.
MADAM SOFOK: To kone kouma nou ti apel li? Ti-lipie-gro-latet. Kan li ti zwe foutborl, ala li ti komik la! Ti enn katar dan klas. Kisannla ti pou dir ki enn zour…
MIDI: Madam Sofok, mo kone to ti so pies.
MADAM SOFOK: Midi to trouv mwa ar Ti-lipie-gro-latet? Mwa mens, long. Li… ti lipie, gro latet. Enn koup mari komik!
MIDI: Ar so ti-lipie li’nn fer enn long sime. Enn gran arsitek. Repitasion mondial. Tandi ki to mari, li zis enn senp profeser.
MADAM SOFOK: Senp profeser! To kone komie…
MIDI: … gro latet li’nn forme. (Zot toulede riye)
MADAM SOFOK: Depi li’nn parti, premie fwa li retourne … retourn kot so lonbri ti antere.
MIDI: Ma, pa kwar li finn vinn rod so rasinn.
MADAM SOFOK: Be kifer…?
MIDI: To pa kone? Limem ki ansarz tou bann program konstriksion. Li ek so madam. So madam enn exper dan planing.
MADAM SOFOK: Ortansia?
MIDI: Ki zafer?
MADAM SOFOK: Ki li fer?
MIDI: Pa gran soz. Li finn fer de-zan lekol Bozar; apre li’nn fer mannken pandan enn ti lepok. Aster li pe swiv kour dan Lekol Teat. Li paret pa tro kone ki li anvi.
MADAM SOFOK: Parey kouma twa. Nek anvol parsi-parla. Kouma papyon.
MIDI: Kouma mous-dimiel plito. Mo tir nektar dan tou zoli fler.
MADAM SOFOK: Ki laz li ena?
MIDI: Mo pa’nn dimann li.
MADAM SOFOK: Midi, amenn lafarinn la. Li dan lakwizinn.
MIDI: Ma, to kone to rann.( Li sorti.) ( Andeor lasenn) Kot li ete?
MADAM SOFOK: Dan gro deksi aliminiom… Midi!
MIDI: (Andeor lasenn) Wi.
MADAM SOFOK: Ortansia ek twa, serye?
MIDI: ( Rantre ar deksi ) Mari badinaz.
MADAM SOFOK: Kan to pou vinn serye?
MIDI: Kouma de zenn zwenn to tann lamizik morlon, laklos legliz.
MADAM SOFOK: Ki ena apart sa?
MIDI: Ena lavantir, lamour lib. To lemonn finn fini tous lorizon. Nouvo gramaten pou leve.
MADAM SOFOK: Antretan pou ena enn long peryod marenwar.
MIDI: Non do Ma, toultan nou per sanzman me sanzman inevitab.
MADAM SOFOK: Ena sanzman ek sanzman.
MIDI: (Get so mama petri lafarinn ar so lame) Ma, kifer to pa servi to robo. To pe fatig twa pou nanye.
MADAM SOFOK: Li pa gagn mem gou.
MIDI: Mank vitaminn zong.
MADAM SOFOK: To kwar mo malang!
MIDI: Non pa sa. Kan to vinn vie, tro feb pou fer sa, lerla ki pou arive?
MADAM SOFOK: To fam va kwi.
MIDI: Si li pa kone?
MADAM SOFOK: Pa va manze … E Midi, kifer to pa aprann kwi twa?
MIDI: Me bravo! To trouve, kan to anvi to aksepte sanzman. Tape sa, garson kwi farata; tifi repar taiprayter.
MADAM SOFOK: … Kifer to papa anretar?
MIDI: Kikfwa li’nn al kot so pies.
MADAM SOFOK: To kwar vakabon kouma twa sa?
MIDI: Li tro vie?
MADAM SOFOK: Mo poz twa kestion lor to lavi prive mwa?
MIDI: Baprrebap! Bonnfam sap!
MADAM SOFOK: To finn dir to pies vinn dine?
MIDI: Taler mo dir li … Eh! Li ti kapav to tifi.
MADAM SOFOK: Foutlekan ale! Revini ler manze.
MIDI: Finn ler pou bayant sa taiprayter la. Kifer papa pa pran enn P.C?
MADAM SOFOK: To papa? Li tro kontan so bann vieyri. So vie taiprayter, so vie palto, so vie bisiklet, so…
MIDI: So vie bonnfam!
MADAM SOFOK: Samem!
MIDI: Enn drol pistole sa. Parfwa li bien avangard, parfwa li bien konservater. Depi enpe letan andire li per.
MADAM SOFOK: Li per bann fouka kouma twa. Zot kouma enn kamion san fren dan ladesant. Zot rasinn andeor later. Tansion koutvan. (Kikenn finn sone) Get enn kou kisannla sa.
MIDI: Wi Madam. A vos ordres Madame.( Li sorti. …Li retourne ar enn lanvlop.) Enn telegram pou papa. To ouver? Ousa mo ouver?
MADAM SOFOK: Li pa kontan kan ouver so let.
MIDI: Pa enn let sa. Enn telegram. Sirman enn zafer irzan. (Li ouver lanvlop la)
MADAM SOFOK: Move nouvel?
MIDI: Misie Mohennjo Korbizie.
MADAM SOFOK: Ti-lipie-gro-latet? Ki li’le?
MIDI: Li’le zwenn papa.
MADAM SOFOK: To papa? Drol!
MIDI: Drol! Kifer?
MADAM SOFOK: Nanye.
MIDI: Mama, to pe rod kasiet kiksoz.
MADAM SOFOK: Pa enportan. Ki ton telegram la?
MIDI: Ton plat kouma tou telegram … Madam Sofok, ou pe kasiet mwa kiksoz.
MADAM SOFOK: To papa finn ekrir li enn let bien dir.
MIDI: ( Sourir) Ki li’nn dir li?
MADAM SOFOK: Pa vinn polie nou lavil ar zot bann lide fos.
MIDI: ( Enn gran riye) Li’nn dir li sa? Bravo Papa. Enn sel erer. Misie Korbizie dakor ar bann lide Papa. Li ti bien enpresione par so dernie liv. Samem apel defons enn laport ouver. Papa bizen donn zot enn koudme.
MADAM SOFOK: Li peyna enn sou konfians ar bannla.
MIDI: Bannla?
MADAM SOFOK: Bann Grosiro.
MIDI: Bizen rant ar li pou anpes li fer nou lavil vinn enn makacha.(Tann enn tapaz deor)
MADAM SOFOK: Balans pe grense. Kisannla pe mont lor la salerla? Midi al get enn kou. ( Midi al get par lafnet)
MIDI: Papa sa, Ma!
MADAM SOFOK: To papa? Ki li gagne? … Met sa dan lakwizinn. (Li sorti)
AK 1 SENN 4
Lakaz Mohennjo Korbizie. Madam Korbizie rantre.
MADAM KORBIZIE🙁 Aksan Angle ) Jo! Jo! To la? ( Li poz so sak lor enn sofa, pran enn pake let, get enn par enn. Li tann enn tapaz.) Jo! Twa sa? ( Li sorti … retourne atout vites, galoup ver telefonn. Pedan Gopia ras telefonn ar li.)
PEDAN GOPIA: I mean no harm madam.
MADAM KORBIZIE: Ki ou pe fer dan mo lakaz? Deor, sinon mo apel lapolis.
PEDAN GOPIA: Pa perdi ou letan madam. Mo finn vinn get Mohennjo pou warning li ki ena enn gran danze lor so sime … Laport ti ouver, mo’nn rantre. … Mo finn vini pou ede.
MADAM KORBIZIE: Ou ena enn drol fason ede. Ou kone kouma ou finn fer mwa per?
PEDAN GOPIA: That was not my intention.
MADAM KORBIZIE: Ki ou bizen?
PEDAN GOPIA: Mwa? Nanye … Kot Mohennjo?
MADAM KORBIZIE: Misie Korbizie pre pou vini.
PEDAN GOPIA: Bon mo va atann li. ( Li al asiz lor enn sofa. )
MADAM KORBIZIE: Li kapav tarde. Donn mwa ou ladres ek ou nimero telefonn. Mo va dir li pran kontak ar ou.
PEDAN GOPIA: Pa neseser! Mo ena letan. Zame mo prese. Mo kapav atann. … En bonne compagnie on ne s’ennuit pas.
MADAM KORBIZIE: Pardon!
PEDAN GOPIA: Oh sorry! You don’t understand French. I could help you if you wanted French without tears.
MADAM KORBIZIE: Non mersi. Deza ar de lang mo anbrouye.
PEDAN GOPIA: Don’t tell me.
MADAM KORBIZIE: Mo kwar ou pou fatige atann mo mari. Ou sir ou pa anvi kit ou ladres ek ou telefonn?
PEDAN GOPIA: I’m in such good company. Don’t mind me. … I won’t mind a drink.
MADAM KORBIZIE: Dilo ousa…
PEDAN GOPIA: Whisky! A double on the rocks … and some soda.
MADAM KORBIZIE: Sori! Mo pa ena wiski.
PEDAN GOPIA: Gin will do … with plenty of tonic water.
MADAM KORBIZIE: Mo pa servi lalkol.
PEDAN GOPIA: Les mo intoxicate mo servo ar ou bote.
MADAM KORBIZIE: Gete misie…
PEDAN GOPIA: Pedan. Pepe pour les intimes.
MADAM KORBIZIE: Hen!
PEDAN GOPIA: Pedan Gopia. My name is Pedan Gopia.
MADAM KORBIZIE: Misie Pedan Gopia, ou finn rant dan mo lakaz kouma enn voler, ou pe asiz la e ou pe anpes mwa okip mo lokipasion. Rann mwa enn servis ale. Mo bien okipe. Mo pe dimann ou sa bien zantiman.
PEDAN GOPIA: Ortansia la?
MADAM KORBIZIE: Ou konn Ortansia?
PEDAN GOPIA: Bien sir mo konn Ortansia. Enn veritab fler dan zardin Galileo Gonaz. Kisannla pa konn Ortansia? Me mo pa finn vinn la pou koz lor bote Ortansia. … Mo finn vinn warning ou mari ki ena bann tret ki pe rod masakre so plan. … Bon, si ou pa’le mo led, mo ale. Mo pa kapav obliz ou ekout mwa …. Salam.
MADAM KORBIZIE: Kisannla pe rod blok travay mo mari?
PEDAN GOPIA: Now you’re talking! … Servi mwa enn drink pou stimulate mo servo. Mo bizen benediksion Bacchus pou antreprann mo gran mision.
MADAM KORBIZIE: Ki mision?
PEDAN GOPIA: Pou debaras bann nwizans ki pe blok sime progre.
MADAM KORBIZIE: I am all ears.
PEDAN GOPIA: A drink first.
MADAM KORBIZIE: What will you have? Whisky, gin, vodka, porto, sherry?
PEDAN GOPIA: Nou koumans ar wiski. Pli tar nou gout lezot.
MADAM KORBIZIE: Koz touzour pandan ki mo prepar ou drink.
PEDAN GOPIA: Mo konn tou lor plan ki nou lemer finn donn ou mari. … Me selman bann dimoun aryere pe rod bar larout progre. Sa bannla finn enfiltre partou … Partou zot pe manz krann, destabiliz bann plan, sem konfizion …. Zot itiliz tou mwayen … lamitie, lamour, palab, rimer, foste, kouba, kout kouto dan ledo etketeri-etketera. Zot kone zot pa kapav enflians nou lemer, alors zot pe rod enflians bann sibaltern.
MADAM KORBIZIE: Ki sibaltern?
PEDAN GOPIA: Ou mari par egzanp.
MADAM KORBIZIE: Mo mari enn sibaltern? Ou kone ki ou pe dir?
PEDAN GOPIA: No offence meant. Ou mari enn senp ekzekitan…
MADAM KORBIZIE: Dizon! Lerla?
PEDAN GOPIA: Ena enn ki deklar gran peto. Li pe rod bril Ortansia ar soley midi.
MADAM KORBIZIE: Ortansia?
PEDAN GOPIA: ( Li pran ver dan lame madam la ) Vinn asiz kot mwa, mo explik ou. … Aah!.. Very good whisky. … Bannla pe rod minn lespri ou tifi pou li minn ou lespri, pou ou al minn lespri ou mari ki finalman pou minn proze modernizasion …. Very simple logic!
MADAM KORBIZIE: Kisannla?
PEDAN GOPIA: Bannla. Bann pa nou bann.
MADAM KORBIZIE: Par egzanp?
PEDAN GOPIA: Midi Sofok! Finn avoy li pou bril nou Ortansia. Sans mo la. Pou protez li.
MADAM KORBIZIE: Ortansia pa bizen ou pou protez li.
PEDAN GOPIA: Mo bizen protez li. Li nou bann.
MADAM KORBIZIE: Explik mwa. Mo tro bet. Mo pa pe konpran.
PEDAN GOPIA: Senp! Lardwaz Sofok ena enn plan diabolik. Li bizen detrir Grosiro. Pou detrir Grosiro li bizen detrir Mohennjo, pou detrir Mohennjo li bizen detrir Ortansia, pou detrir Ortansia li finn avoy soumaren Midi dan zardin fler … Very cunning!
MADAM KORBIZIE: Lardwaz Sofok li enn dimoun drwat.
PEDAN GOPIA: Oh catastrophe! Le mal est fait! I must inform my boss.( Li leve pou ale.)
MADAM KORBIZIE: Chombo! Dousma! … Who is your boss?
PEDAN GOPIA: My secret! … Dir ou mari pran kontak ar mwa. Mo espere li pa’nn fini kontamine net.
MADAM KORBIZIE: Atann enpe … Li pa pou tarde. … Pran enn tipti … One for the road.
PEDAN GOPIA: If you insist. … A quick one.
MADAM KORBIZIE: ( Li servi li enn ” de-dan-enn”. ) Ki mo bizen dir mo mari?
PEDAN GOPIA: Ou mari? Dir li … Samem seki mo’nn dir ou la. … Pa per! Mwa mo la pou protez ou.
MADAM KORBIZIE: Mo tann enn loto. Sirman mo mari sa. … Atann mwa lamem … Enn timama mo vini.
(Madam Korbizie sorti. Pedan Gopia devid so ver kouma enn voras, replen so ver lor vites, larg so lekor lor sofa. Bien vit li koumans ronfle.)
AK 1 SENN 5
Dan lasam Etidiant 1(Mervey)
TENBAL(Etidian 1) : Met enpe tapaz mizikal.
MERVEY: Bliye. Kot bann lezot? Mem dimoun toultan anretar.
TENBAL: Ale Mervey, met enn C.D.
SAM (Etidian 4) : Ferm to bwat koze do ta. … Reflesi ki lak bizen met ar Gopia.
TENBAL: To’le mo fer koko travay? Donn lamizik. Music is the food of the mind.
SAM: Mervey, met enn dis sinon li pa pou aret manz nou krann.
MERVEY: Mo laparey anpann. Sori Tenbal.
SAM: Soy lor twa Tenbal. … Mervey, to’nn gagn kik lide?
MERVEY: Mo pa tro sir,Sam … Nou kone Gopia enn mari vantar ki mari kontan flatri.
TENBAL: Li fer kwar ki Grosiro pran konsey ar li.
SAM: Lorla li mari anbisie …. Kisannla dan group konn imit lekritir?
TENBAL: Mwa.
SAM: Twa? Pa vre?
MERVEY: Vre sa Sam. Li’nn deza fer enn ti louvraz pou mwa. … Ki to plan?
SAM: Si koumadir nou … Non, tro difisil.
MERVEY: Ki to problem?
SAM: Nou bizen gagn lekritir Grosiro, plis lekritir Madam Grosiro.
TENBAL: Madam Grosiro konn ekrir?
MERVEY: Wi do ta! Li zwe rol pinokio me li pa enn pinokio. Toultan mo mama dir sa. (Pingo rantre.) Kifer to anretar Pingo?
PINGO: Akoz Tenbal.
TENBAL: Mwa? Kifer?
PINGO: To pa’nn dir mwa atann twa kot lagar?
TENBAL: Get sa bez la, mo’nn bliye. Sori matlo.
MERVEY: Ale, koze Sam.
SAM: Nou ekrir de let. Nou fos signatir. Nou fer li kwar ki Grosiro bizen so lalimier, ki Madam Grosiro bizen so saler.
TENBAL: Serye! Sam, to merit enn dekorasion.
MERVEY: Chombo! Nou get enn kou bann problem pratik. Mo itiliz mo sarm ar enn ti lom ki mo kone, mo gagn papie-an-tet ek lanvlop minispalite. Signatir Grosiro, sa fasil gagne. Problem se signatir madam la.
PINGO: Sa pa enn problem. Fasil! Mo kouzinn travay kot madam la.
SAM: Fale pa li gagn lamerdman akoz nou.
PINGO: Pa traka pecho!
SAM: Tenbal, si donn twa tou materyo to kapav dres papie la?
TENBAL: Kan Rambo la ki to per?
AK 1 SENN 6
Kot bann Sofok
MIDI: To’le ankor enn farata Ortansia?
ORTANSIA: Non mersi. Ou manze bien bon Madam Sofok.
MIDI: Aret gonfle Ma!
MADAM SOFOK: Lardwaz, to pa fen? To finn kit tou to manze.
LARDWAZ SOFOK: ( Silans.)
MIDI: Pa, ki to’nn desid pou fer?
LARDWAZ SOFOK: Pa kone.
MIDI: Twa ki toultan pran desizion vit-vit, drol to pe tike.
MADAM SOFOK: To’le mo fer enn tas dite pou twa?
LARDWAZ SOFOK: Non gate, pa deranz twa. Mo pa swaf.
MADAM SOFOK: Ortansia, to’le enn trans zanana?
ORTANSIA: Donn mwa enn trans mang plito.
LARDWAZ SOFOK: Bon! Zot eskiz mwa. Mo ena enpe travay prese. Ortansia, bonswar.
MADAM SOFOK: Lardwaz, atann omwen ki tou dimoun finn fini manze.
ORTANSIA: Non Misie Sofok, pa deranz ou akoz mwa. Mo konpran. Mo papa ‘si koumsa. … Madam Sofok ou bizen explik mwa kimanier fer farata.
MADAM SOFOK: Prosenn fwa mo kwi farata, mo fer ou kone. Ou vini, mo montre ou.
MIDI: Mama pa kwar dan teori. Li kwar zis dan pratik. … ‘Pa, mo kwar to bizen aksepte. Peyna nanye demal dan zwenn. Zwenn. Diskite. Mo sir zot pou tom dakor.
ORTANSIA: ( Ar Midi ) Ki pe fatig to papa?
MIDI: ( Ar Ortansia ) Taler mo dir twa.
MADAM SOFOK: Ortansia, dite, kafe?
MIDI: He nou pou anretar! Salam, ‘Ma. ‘Bay, ‘Pa. Fer vit Ortansia.
ORTANSIA: Orevwar Misie Sofok, orevwar Madam Sofok.
MADAM SOFOK: Salam bann zanfan. Amiz zot bien.
LARDWAZ SOFOK: Orevwar.
ORTANSIA: Non, pa leve Madam. Pa deranze. (Ortansia ek Midi sorti. )
MADAM SOFOK: Enn zoli tifi …Ti’a bon …
LARDWAZ SOFOK: Pa rekoumanse … Sak fwa Midi vinn isi ar enn tifi to tann laklos legliz sone.
MADAM SOFOK: To parey kouma to garson. … Lardwaz? To ena problem?
LARDWAZ SOFOK: Non, pa vreman. Kifer?
MADAM SOFOK: Koumadir kiksoz pe fatig twa.
LARDWAZ SOFOK: Tro boukou gonaz partou. Nou, koumadir … nou pe ranz enn gran sato lor bor enn presipis ki pe grene. Nou tou nou’nn fou net.
MADAM SOFOK: Kifer to pa al diskit tousa ar Mohennjo?
LARDWAZ SOFOK: Nou pe flote dan enn tourbiyon oralanti. Tou pe dekale, bann zwen pe dekole. Kan mouvman la arete, nou tou pou tom plat. Anbision pe gonfle kouma abse.
MADAM SOFOK: To bwar enpe latizann? Mo pe fer pou mwa.
LARDWAZ SOFOK: San reflesi dimoun pe rant dan ti-kazot. “Nou bann”, ” Bannla”! Kot nou pe ale? Pa pli tar ki yer mo finn dekouver enn frod. Kikenn finn reysi rant dan fayl lekzamen. Li finn sanz bann pwen. Sans mo ti gard orizinal.
MADAM SOFOK: Bann zenn sa! To pa ti zwe trik ar to profeser twa?
LARDWAZ SOFOK: Frod li pa enn jok. … Si to pe fer yapana, donn mwa enpe. ( Kouran koupe)… Zot nek konn ogmant pri. Me servis zame ameliore. Ala rezilta nek met “nou bann” partou. Galimatcha ek grosierte partou. Grosiro, limem kanbar sa laliann konfizion la.
MADAM SOFOK: Lardwaz, moutouk politik pe rekoumans minn twa.
LARDWAZ SOFOK: … Latizann la pou gagne pa pou gagne?
MADAM SOFOK: Atann kouran.
AK 1 SENN 7
Dan koulwar minispalite. Lalang Kabri ek lezot.
KONSEYE 1: To paret bien prese, Lalang Kabri?
LALANG KABRI: Veri prese! Bien bizen zwenn Misie Grosiro.
KONSEYE 2: Li’nn donn enstriksion pa deranz li.
LALANG KABRI: Al dir li Lalang Kabri bizen koz ar li.
KONSEYE 2: Al dir li tomem. To fer koumadir to pa konn li. Si kikenn deranz li li pou manga, grense, kime, rod koup sipa ki’ete …. Non matlo! Si to’le lamerdman al grat ledo maler tomem.
KONSEYE 1: Dir mwa ki to’le. Mo vey tonbaz. Ler li dan bon moud mo dir li.
LALANG KABRI: Impossible. Mo mesaz li zis pou so zorey. Top-sikret. Sekre-deta. Pa kapav pas par okenn ensandier.
KONSEYE 2: Ensandier? An! To’le dir entermedier.
LALANG KABRI: To pa kone ensandier ek entermedier sont sinagog.
Enn gran tapaz. Konseye 1 galoupe sorti.
KONSEYE 2: Ayo Bondie, ki maler? Tapaz la sorti dan biro lemer. … Mo sir bannla finn rod touy li. Sa fam la sa, mo sir. Veritab Mata Hari!
LALANG KABRI: Olie dibout la kouma enn pagla, nou’al gete.
KONSEYE 2: Pa bouze. Tansion problem la pli grav. ( Konseye 1 retourne. Li ris Konseye 2 enn kote, koz dan so zorey.)
LALANG KABRI: Ki pe arive? Zafer sal? Koze foutou!
KONSEYE 2: Pa kapav. Tro grav! Pli grav ki grav.
LALANG KABRI: Ki zafer?
KONSEYE 1: Pa kapav koze!… Top-sikret!… Sekre-deta!…
LALANG KABRI: Dir mwa. Pa fer bezer!
KONSEYE 1: (Ar Konseye 2) To kwar nou kapav dir li?
KONSEYE 2: (Ar Konseye 1) Tansion maler … Pa pran risk!
LALANG KABRI: Pa les mwa lor labrez. Dir mwa tou … lerla mo dir zot tou.
KONSEYE 1: (Ar Konseye 2) Si nou dir li?
KONSEYE 2: To fou twa!
LALANG KABRI: Mwa mo dir zot tou. … Gran Prens Galimati dispoze donn nou tou pitay neseser pou devlopman Galileo Gonaz pourvi nou fou bann Bilinbi, Karabi, Santipi deor. Gete zotmem. Li finn fini donn mwa enn mont desibel kado. Pou ena gro-gro kado pou tou dimoun. Fer so labous dou, li fer nou labous dou.
KONSEYE 2: Komie dimoun okouran?
LALANG KABRI: Ena zot, ena mwa, ena nou, ena li … Samem tou!
KONSEYE 2: Samem tou, tou, tou.
LALANG KABRI: Be ena… Pedan Gopia, so konseye prensipal. Samem tou.
KONSEYE 1: Kisannla sa?
LALANG KABRI: Ti ne le konn pa? Zats grave! … Li enn gran profeser, enn gran demagog.
Trwa dimoun rantre ar enn water-bed.
DIMOUN 1: Pas par la.
DIMOUN 2: Li lour sa komeraz la.
DIMOUN 3: To pa kone ki ete enn water-bed? Se enn matla ranpli ar dilo. Kan to roul ladan li pran form to lekor. Mari bon pou zimnastik lor lili. To’le nou seye?
DIMOUN 1: Sort la ale do ta! To kwar mo Gaegae mwa?… Eskiz mwa, ou kapav dir nou kot biro lemer ete?
KONSEYE 1: Pas par la. Ena enn long koulwar. Dernie laport agos.
LALANG KABRI: Kisannla finn dimann zot amenn sa?
DIMOUN 1: Misie Lemer limem. So divan pa ase gran pou kas enn bon poz. Kapav tonbe!
KONSEYE 1: Ki zot pe atann? Donn enn koudme sarye water-bed la. Ale hop! Nou sant anker!
(Enn parodi “La Marseillaise” )
Allons enfants de Grosiro,
Portons ensemble notre cher fardeau;
Le water-bed nisa est gonfle.
Extases pour Grosiro,
Orgasmes pour Grosiro.
Portons, portons le water-bed,
Source supreme de jouissance.
AK 2 SENN 1
Dan lakaz Grosiro.
SANSITIV: ( Ar so servant, Fidelia) Degaz twa, Fidelia. Misie pe desann… To konn bien. Si so nasta anretar, li araze. To’nn okip tou?
FIDELIA: Madam Sansitiv, get enn kou oumem. Ena jous, otmil, kornflex, dipin, diber, fromaz, jam, sosis, bekonn, dizef … Ou kwar ase?
SANSITIV: Fale pa gat so lazourne. To kone kouma li ete.
(Grosiro rantre. Li enn boug anviron 50-an, gro, gra. Li’nn met sort kaki, singlet, savat leponz. Li pe fim enn gro sigar.)
GROSIRO: Mo manze finn pare? Mo fen foutou! Ki ena pou manze?
SANSITIV: Zi, otmil, dipin, bekonn, sosis…
GROSIRO: Toulezour mem zafer foutou. Sansitiv, to mank limazinasion.
SANSITIV: Wi papi.
GROSIRO: To kone enn zom pa kapav manz mem manze toulezour. Bizen varyete.
SANSITIV: Wi papi.
GROSIRO: Toulegramaten mo bizen enn ti extra, tande.
SANSITIV: Wi papi.
GROSIRO: Bon aster fou mwa lape. Les mo manze anpe. Pa deranz mwa. (Sansitiv sorti.)
FIDELIA: Misie, ou’le mo vers ou dite?
GROSIRO: Twa, yer-swar kot to ti ete? Mo pa ti dir twa vinn zwenn mwa dan mo biro?
FIDELIA: Pa koz for, Madam kapav tande. Ou pou fer mwa perdi mo plas.
GROSIRO: To plas dan mo lebra. Si li fer so senn, li ki pou perdi so plas …. Vini! Les mo gout to dimiel.
FIDELIA: Ayo mo gro matou! Mo kwar li soupsonn kiksoz. Yer-swar li ti kit so lalimier alime ek so laport ouver.
GROSIRO: Sa ki enn fay fam sa! Li nek ser mo kwen toultan… Bizen trouv enn solision.
FIDELIA: Kifer ou pa divorse?
GROSIRO: Mo bizen swagn mo zimaz piblik. Lot kote, mo boper ena boukou kas. Kan sa vie koson la mor, mo fam pou erit tou so dibien. Lerla mo amenn so lavi dir, fer li sove … Lerla mo donn twa tou. Ki to bizen plis ki sa?
FIDELIA: Sekirite pou mo vie zour.
GROSIRO: Ki sekirite? Momem to sekirite.
FIDELIA: Wi mo gro siro, mo gro ladou. Me mo prefer tou lor papie, kare-kare.
GROSIRO: Kan to koz koumsa to fer mwa anvi soley kouse, pa lev ditou. … Ah Fidelia!
FIDELIA: Manze avan ou manze fre.
GROSIRO: Tomem mo manze. To pe fer mwa vinn kanibal.
FIDELIA: Mo gro toutou! Ou pe anpes mwa fer mo louvraz.
GROSIRO: Fer louvraz la ar mwa!
FIDELIA: Al dan ou biro. Mo va fer sanblan mo pe vinn netway ou biro…
GROSIRO: Lerla nou netway karo! (Grosiro sorti. )
FIDELIA: Enn mons sa boug la. So lapeti peyna limit. Fouf! (Kikenn tap laport) Kisannla pe vinn amerd dimoun salerla? Zot met lake gramaten-tanto pou donn li kado, pou rod so faver. (Kikenn tap laport pli for.) Atann! Mo vini la! Pa neseser defons laport la. … Ala zot prese la pou rant dan lanfer. ( Li sorti, retourne ar Pedan Gopia)
PEDAN GOPIA: Madam Grosiro?
FIDELIA: Wi, ki ena?
PEDAN GOPIA: Misie Grosiro finn dir mwa vinn get li.
FIDELIA: Ou finn vinn lame vid?
PEDAN GOPIA: Non, mo ena sa let la.
FIDELIA: Anbon ou travay fakter.
PEDAN GOPIA: Fakter? Mwa? Je suis un profeseur. Misie lemer, Alfons Grosiro, finn ekrir mwa pou dir mwa li bien bizen mwa.
FIDELIA: Mo gete … Pappao! … Mamma! … Fouttou! … Baprrebap! Misie, ou sime kler.
PEDAN GOPIA: N’est-ce-pas!
FIDELIA: Bon mo al apel li.
PEDAN GOPIA: Atann! Ou ou konn li bien. Dir mwa kimanier mo bizen pran li?
FIDELIA: Pran li? Sa lapeti la ‘si li ena?
PEDAN GOPIA: Mo per tansion mo depler li.
FIDELIA: Ar ou lentelizans, mo sir ou pou krak so lalinn.
PEDAN GOPIA: N’est-ce-pas!
FIDELIA: Mo al apel li.( Li sorti.)
PEDAN GOPIA: ( Fer letour pou admir lakaz la.) Kan mo pou gagn enn lakaz koumsa? Zoli meb, karpet, enn bar ranpli… Mo rev! E so fam enn mari bougres! Je pars a la conquete du monde. (Sansitiv rantre)
SANSITIV: Misie kone ou la?
PEDAN GOPIA: Mo finn fer dir li. … Ou pe rod kiksoz?
SANSITIV: Wi, mo ver-kontak. Mo kwar li’nn tom isi.
PEDAN GOPIA: Ou pa pou trouv li zame. Les mo rod li pou ou. ( Zot toulede mars katpat pe rod ver-kontak.)… Tae! Enn lot mari bougres!… So ser? So belser? Pa fer nanye. Dan mo kafe peyna triyaz! ( Fidelia rantre, so seve sifone.)
FIDELIA: Ki zot pe fer katpat anba? Misie Lemer pa kapav resevwar ou zordi. Li dir ou al pran enn randevou toutswit pou zwenn li dan minispalite. Toutswit li’nn dir. (Li sorti.)
PEDAN GOPIA: Wi Madam, toutswit Madam, orevwar Madam. (Ar Sansitiv.) Rod ou zafer oumem! Mo prese.
AK 2 SENN 2
Dan lari Galileo Gonaz.
ORTANSIA: Kouma li apele? Mo bliye so non.
MIDI: Pedan Gopia.
ORTANSIA: Samem. Ler mami ek papi rantre zot trouv grannwar pe rousi lor divan, anba lamer net.
MIDI: Ki li ti rodote lor mwa?
ORTANSIA: To papa finn avoy twa pou servi mwa pou detrir mo papa.
MIDI: Explik mwa tou. Mo tro bet pou konpran lozik Gopia.
ORTANSIA: Li zis pe sey pas siro ar Grosiro pou gagn so bout. Li pa kone ki mo papa ek to papa pans parey.
MIDI: To kone to papa finn avoy enn telegram pou dimann mo papa vinn zwenn li?
ORTANSIA: Wi, to ti dir mwa.
MIDI: Bonom finn desid pou al zwenn li.
ORTANSIA: Enteresan. Mem zot toulede pans parey nek get ki kantite ti-detay pou anpes zot tom dakor.
MIDI: Nou met enn paryaz. Li pou enn renion mari kourt parski pa pou ena okenn pwen dezakor.
ORTANSIA: Dakor. Ki nou parye?
MIDI: Enn repa dan nouvo restoran Sinwa.
ORTANSIA: Serye!
Bann etidian pase.
MIDI: E bann zenes, pa al lekol zordi?
TENBAL: Midi, to konn dernie sinema? … O pardon!
MIDI: Ortansia, mo prezant twa Tenbal, Mervey ek Sam. … Mo prezant zot Ortansia.
SAM: Ortansia Korbizie?
ORTANSIA: Wi.
MIDI: Kouma to kone?
SAM: Ou foto ti lor kouvertir enn revi lamod. … Me ou pli zoli ki dan foto.
TENBAL: (Li sante) Ze garde ta foto sir mon ker.
MIDI: Ki dernie sinema to ti pe koze?
TENBAL: Kapav dir li, mo larme?
SAM ek MERVEY: No problem!
TENBAL: To konn Pedan Gopia?
MIDI: Tou dimoun pe koz so koze. Koumsa li enportan?
SAM: Samem so problem. Li kwar li mari enportan.
TENBAL: Nou’nn dres enn plan pou may li dan lak.
MIDI: Tansion derapaz! Pa bliye dernie fwa.
SAM: Pa per twa! Li finn fini rant dan siro.
MIDI: Ki siro?
MERVEY: Dan gro siro.
ORTANSIA: Mo pa konpran ki siro.
SAM: Senp! Pedan Gopia persiade ki fam Grosiro amoure ar li.
ORTANSIA: Pov boug!
TENBAL: Si ou ti konn so kapasite fer ditor, ou pa ti pou dir sa. Bizen aret so lelan.
MIDI: Pa fer fouka selman.
MERVEY: Si mo per ki to la! ( Bann etidian sorti.)
ORTANSIA: Kifer zot pa kontan Gopia?
MIDI: Tro fezer. Li tro bouskil zot.
ORTANSIA: Li vie, li zenn?
MIDI: Fizikman li zenn me so mantalite pli vie ki mwayenaz. Li vantar, entoleran, san prensip. Mari lagli! Lorla li kwar ki tou fam lor later amoure ar li.
ORTANSIA: So latet pa bon. … Midi, to konn sa de dimoun laba la?
MIDI: Wi, kifer?
ORTANSIA: Yer zot ti pas lakaz. Zot ti koze lontan ar mo papa. Zot paret bien amerde ar sitiasion dan Galileo Gonaz.
MIDI: Sa de la depi mo konn zot, zame zot satisfe ar nanye.
ORTANSIA: Kouma zot apele?
MIDI: Seki kourt e sov la, li apel Mosad. Lotla li apel Zanfout.
ORTANSIA: Zanfout paret koumadir li finn aval enn lapens. Get so figir kouma eg vouzot!
MIDI: Misie Mosad, ki ler la?
ZANFOUT: Dir to papa donn twa enn mont.
MOSAD: Pa koz koumsa. To pa konn li, Zanfout? Garson Lardwaz sa.
ZANFOUT: So papa lardwaz. Li ki li? Kreyon?
MIDI: Lavi ki dir, Misie Mosad?
MOSAD: Plis li sanze plis li parey.Pa eksite pou nanye. Mwa Mosad ki dir sa. Ti kapav pli bon, ti kapav pli move.
ZANFOUT: Pa gaspiy koze ar zot do ta! (Mosad ek Zanfout sorti)
MIDI: Zot kouma simiz ek kalson. To rod sikann ar enn, to gagn lamerdman ar lot. Pa kwar zot bezer. Non. Zot bonker … Zot de kontrer ki toultan ansam.
ORTANSIA: Kouma pil ek fas.
MIDI: To tro filozofik pou mwa.
ORTANSIA: Mo mama ena rezon. Dimoun kwar ki lemonn li swa blan, swa nwar. Me anverite li plito gri. Gri fonse isi, gri pal la. Mosad ena rezon. Plis li sanze, plis li parey. Bann sanzman tro siperfisiel. Nou perdi tro letan lor detay. Zanfout ‘si ena rezon…. Dan tousa se mo mama ki ena plis rezon.
MIDI: To mama?
ORTANSIA: Mama trouv pli kler. To kone kifer? Parski li enn etranzer. Lizie etranze trouv seki lizie lokal pa trouve… Tou sa polemik lor modernizasion la li enn gaspiyaz. Mo papa ek to papa pe lager lor detay.
MIDI: Mo pa kwar to finn bien konpran pozision mo papa. Li pa kont modernizasion. Li panse ki gonaz pe pran plas Galileo. Marday, trikmandaz, gous finn fini pran pouvwar.
ORTANSIA: Donn mwa enn legzanp.
MIDI: Ki legzanp?
ORTANSIA: Pou prouv to pwen.
MIDI: To pa trouve otour twa?
ORTANSIA: Non!
MIDI: Normal to pa pou trouve. To enn …
ORTANSIA: Etranzer!
MIDI: Mo pa ti’le dir sa.
ORTANSIA: Ki to ti’le dir?
MIDI: Personn pa bon pou twa. To met nou tou dan mem pagne.
ORTANSIA: Si to pou lev lavwa ar mwa, prefer nou aret koze.
MIDI: We, mo tro kouyon pou twa.
ORTANSIA: Mo’nn dir sa la? Kot to’nn al tir sa?
MIDI: Nek get to manier.
ORTANSIA: Ki manier, Midi?
MIDI: To parey kouma bannla. Zot tou kwar bizen etranze vini pou fer devlopman marse. Shek Bilinbi, Konfeti, Dilebi… Parey kouma bannla.
ORTANSIA: Ki bannla?
MIDI: Bann Grosiro, bann Gopia…
ORTANSIA: Bannla! Nou bann! To ‘si to’nn rant dan siro Grosiro?… Dapre twa tou seki sorti depi deor pa bon. Nenport ki komeraz bon pourvi li sort dan Galileo Gonaz?
MIDI: Wi….Non…. Mo pa’le dir sa. … ( Li oblize riye.)…Sori mo gate. Mo’nn fane. To ena rezon. Nou perdi letan lager lor detay. Pardon! ( Zot anbrase.)
AK 2 SENN 3
PEDAN GOPIA: ( Abiye bien krent, pe lir enn let.) ” Mo seri lamour koko”. Pa zis seri, pa zis lamour, pa zis koko. Seri lamour koko… ” Depi ki mo lizie finn zwenn ou bote, mo lekzistans dan balans. Mo zalou divan ki kares ou seve, ler ki kares ou poumon, lenz ki kares ou lekor. A! Si omwen mo ti kapav vinn ou lenz! Mo ti pou lor ou, ou ti pou andan mwa.”… Quelle phrase! Sak fwa mo lir sa tou drese ar mwa…. ” Komie letan nou pou res separe akoz lalwa, tradision, koutim ki amar mwa lor lili mo bouro.Oumem mo sover. Vinn delivre mwa. Lakle lavil dan so lame me lakle mo leker, lakle mo lekor li dan ou lame.
Dan kontan peyna kredi
Mo lamour koko seri.
Fer mo lavi giji-giji
Lindi, Merkredi, Vandredi.
S.G ”
S.G mo seri gate. To’nn ouver laport mo lavenir. Promosion, lavansman, etketeri-etketera. (Lalang Kabri rantre.)
LALANG KABRI: Misie Pedan Gopia? Mo ti pe al zwenn ou ou lakaz…. Mision akonpli…. li finn bien konprese. … Ou finn deza dormi dan enn water-bed?
PEDAN GOPIA: Mo finn avoy twa pou donn enn mesaz enportan nou lemer, twa to finn al dormi dan water-bed.
LALANG KABRI: Pa sa Misie Gopia. Mo finn dir li tou. Mision finn rivalize.
PEDAN GOPIA: Kisannla nou rival?
LALANG KABRI: Ki rival? Mision finn rivalize.
PEDAN GOPIA: Finn realize.
LALANG KABRI: Samem.
PEDAN GOPIA: Ki misie la finn dir twa dir mwa?
LALANG KABRI: Nanye!
PEDAN GOPIA: Eski to finn dir li ki mwa, Pedan Gopia, finn etabli premie kontak? Mwa, Pedan Gopia, mo’nn avoy twa ar mesaz la? Mwa, Pedan Gopia, kapav dres tou papie pou li? Eski to’nn dir li tousa?
LALANG KABRI: Non!
PEDAN GOPIA: Kifer?
LALANG KABRI: Ler mo arive, gran lekzistans! Bizen teste nouvo materyo…. Kan ou al get li dan so biro, dimann li les ou sey so water-bed. Ala bon la! Apre salexelans la ou pou refiz dormi dan enn lili ordiner. Mwa ki dir ou sa Misie Gopia.
PEDAN GOPIA: Misie la pa’nn dir twa nanye?
LALANG KABRI: Li bien depresie ou proze. Li bizen pran lavi so lavizer.
PEDAN GOPIA: Mo ti kone! Bann lobi, bann pressure group pou rod nip it in the bud.
LALANG KABRI: Pa manti! Ti ena foul pressure dan water-bed.
PEDAN GOPIA: Bizen sanz plan. Pa pe fouti zwenn li. Pa pe fouti fer li pran pozision anfaver Prens Galimati… Solision li dan sa let la. Minn so lorye ar argiman. Pa les li dormi tank li pa pran desizion ki mwa mo’le. So lili bizen vinn latab tortir. Mo seri gate! (Li get Lalang Kabri.)
LALANG KABRI: (Tike) E Misie Gopia, ki ou pe gagne?
PEDAN GOPIA: Pa twa Lalang, enn lot lalang. Edmund, Iago, Cassius tousa mo met dan mo pos. Makiavel bizen vinn pran leson ar mwa.
LALANG KABRI: Mo konn zot?
PEDAN GOPIA: Kan pa kapav rant par lao, mo rant par anba… Lalang be ready for action.
LALANG KABRI: Ke pwiz fer?
PEDAN GOPIA: To va Tini lalanp.
LALANG KABRI: Tini lalanp? Pou ki zafer?
PEDAN GOPIA: Enn mari zafer!… Plito enn zafer mari.
AK 2 SENN 4
Bann sitwayen, Mosad ek Zanfout.
SITWAYEN 1: To’nn tande ki ti pase yer? Ta’nn dir dan enn kokteyl Gomon ti soule net, fer so sovaz. Maha derti! Degoutan mo dir twa.
SITWAYEN 2: Kouma to kone? To ti laba twa?
SITWAYEN 1: Mo’nn tann dir.
SITWAYEN 2: Tann dir! Samem apel hear-say. Taler to bez dan kaso.
SITWAYEN 3: Les zot amize do bap!
SITWAYEN 1: Bann lisien meg, zot manze kouma araze. (Mosad ek Zanfout rantre.)
MOSAD: To’le met enn paryaz, Zanfout?
ZANFOUT: Met paryaz ar twa? Mo pa fou. Sak fwa to perdi to lev lager.
MOSAD: Lalang Kabri finn sanz mouyaz.
ZANFOUT: Pa drol! Toultan li vey tonbaz. Fer kouma mwa, pa fer konfians personn.
SITWAYEN 1: E Zanfout, ki niouz?
ZANFOUT: Minis lenformasion mwa? Lir lagazet gonaz, ekout rajo gonaz. … Avoy ferfout Mosad. Pa pran kont. To fatig to latet pou nanye. (Karay So ek Gomon rantre)
KARAY SO: Bizen fer kiksoz. Gete Gomon,nou finn donn nou parol bann Shek. Pa kapav les sipa ki prens Galimati vinn brouy labou.
GOMON: Foul dakor ar twa Karay So. Me nou anminorite. Enn kou Grosiro kapav tay nou palto.
KARAY SO: Bizen pas alatak san perdi letan. Mo sir samem sa Korbizie la ki pe fane. Enn kabal! Sofok fer so garson drag tifi Korbizie. Zot manier sa, travay anba-anba. Mo tann dir ki Pedan Gopia ek Lalang Kabri, zot’si dan pake.
MOSAD: ( Ar Zanfout.) E Zanfout, zot pe koz lor Lalang Kabri. Nou koste pou kone ki zot pe dir.
ZANFOUT: To konn zot?
MOSAD: Mo konn enn ladan. Konseye Gomon. Lotla mo pa kone.
ZANFOUT: Pa koste ar zot do bap! Taler to gagn pis.
MOSAD: Nek gete twa!… Misie Gomon!
GOMON: To bizen kiksoz?
MOSAD: Non Misie Gomon. Mo vwazen ti anvi dir ou enn ti parol.
GOMON: To pa trouve mo okipe foutou. Al pran randevou ar mo sekreter.
MOSAD: Enn ti zafer nanye-ditou.
GOMON: Mo travay zis lor randevou.
MOSAD: Les tonbe Zanfout! … Lalang Kabri ti ena rezon.
KARAY SO: Lalang Kabri! Atann, atann! Ki zot kone lor Lalang Kabri? … Pa’nn dir twa atann. Kot to pe ale?
ZANFOUT: Mo lakaz.
KARAY SO: Mo koz ar twa, to vir ledo to ale?
ZANFOUT: Twa ki twa?
KARAY SO: Hen! To pa konn mwa! Taler mo fer lapolis ramas twa.
MOSAD: Pa fer sa. Misie Gomon, dir li pa fer sa. Mo vwazen pa kone, li finn gagn so formasion dan karo-kann. Dir misie la eskiz li.
GOMON: Karay So, les sa dan mo lame. Fale pa britaliz bann pov inbesil.
KARAY SO: Sovaz la! Bizen montre li enpe manier. So sans pou li mo bann zom pa la. Sankwa mo fer li aval so akdenesans.
GOMON: Twa Zanfout, dimann, misie la pardon.
ZANFOUT: Kifer? Kisannla sa?
KARAY SO: To’nn trouve? Li rezenbe.
GOMON: To pa konn misie la?
ZANFOUT: Twa ki twa?
GOMON: To pa konn mwa? Konseye Gomon.
ZANFOUT: Mo peyna letan pou perdi ar gonaz!
KARAY SO: To’nn trouve tomem, li pa respekte lotorite. Sirma li ar bannla.
ZANFOUT: Mo ti dir twa pa koste ar zot Mosad. To’nn trouv rezilta?
MOSAD: Zanfout, fale pa mank direspe bann reprezantan lepep.
ZANFOUT: Mo ferfout. Mo pa ti vot pou zot.
KARAY SO: Mo ti kone. Mo ti kone li mars ar bannla.
MOSAD: Non do misie, pa pran li kont. So latet pa bon.
ZANFOUT: Ki to dir? Mo latet pa bon? Redir seki to’nn fek dir si to enn zom. Redir!
MOSAD: (Ar Zanfout) Chombo-chombo, zwe lakomedi. (For-for) Zanfout, bous to lagel. Dimann pardon!
ZANFOUT: Pardon misie.
KARAY SO: Get so lagel do. Taler mo bez twa de koutpie.
ZANFOUT: Seye!
MOSAD: ( Ar Zanfout) Chombo beta! Zwe to fim. Les mwa mo fil so lalinn.
GOMON: (Ar Karay So) Taler nou kas so lagel. La, bizen tir lenformasion… (Ar Mosad) Ki to ti pe dir lor Lalang Kabri? To konn li?
MOSAD: Lot zour mo ti pe bwar dan lakanbiz. Mo tann enn dimoun dir… Bliye tousa. Pa mo zafer sa!
GOMON: Koze, koze! Li enportan. Li konsern sekirite nou lavil. Li konsern nou tou.
MOSAD: Mo pa’nn bien tande. Ti ena enn pake tapaz.
GOMON: Ki to’nn tande?
KARAY SO: ( Otoriter) Dir tou seki to kone!
MOSAD: Si li koz koumsa ar mwa, mo prefer bous mo labous.
GOMON: Karay So, pa britaliz sa sitwayen onet la. Nou dimoun sa. (Ar Mosad) Koze! Pou ena rekonpans pou seki ed nou detrir nou lennmi.
MOSAD: Samem mo’nn tande. Lalang Kabri pe… Kouma mo pou dir sa?
KARAY SO: Lalang Kabri mars ar zot.
MOSAD: Samem!
GOMON: Ar kisannla?
MOSAD: Ar bannla.
GOMON: Ki bannla?
KARAY SO: To bien kone, li mars ar seki mo’nn fek dir twa.
MOSAD: Samem.
KARAY SO: Mo ti bien dir twa. Zame to rod kwar mwa. Sitiasion la grav. Dimoun pe koze deor. Bizen azir vit! Lalang Kabri, Pedan Gopia, bann Korbizie, bann Sofok finn marye pike. Mo ti kone.
MOSAD: Samem.
ZANFOUT: Mosad, aret koze. Les zot debrouy zot difil.
MOSAD: Samem.
GOMON: Twa ki twa?
ZANFOUT: Samem.
KARAY SO: Bizen azir vit. Mo prepar enn memoranndom an-ven pwen. Si Grosiro pa manz, nou nway li dan melas. ( Gomon ek Karay So sorti.)
ZANFOUT: Ki to’nn rod fer?
MOSAD: Momem mo pa kone. Mo’nn anvi fer enn jok me jok la finn vinn enn trazedi. Bez sa lemonn la.
ZANFOUT: Si to’le enn lavi trankil, res trankil. Pa ekoute, pa gete, pa koze.
MOSAD: Mo kwar to ena rezon.
ZANFOUT: Manz pistas get sinema.
MOSAD: Zame to sagren lezot?
ZANFOUT: Sagren?… Sagren finn fer mwa vinn zanfout.
MOSAD: Mwa, sagren finn fer mwa vinn mosad.
AK 2 SENN 5
Dan lakaz Grosiro.
FIDELIA: Anfen mo kapav okip mo louvraz. Madam finn al pas vakans kot so mama. Misie finn al travay…. Travay? … Li apel sa travay?… Omwen li donn mwa lape. Sa pa kiksoz sa boug la! Plis li manze, plis li gagn fen. (Kikenn tap laport.) Kisannla sa?… Personn pa reponn!… Mo kwar sa lakaz la pou fer mwa vinn fol. Mo koumans tann tapaz ki pa ekziste. Koumadir mezon-ante. (Nouvo tap laport. ) Wi mo vini la. Mo sir enn nam sa. (Li al ouver laport, Pedan Gopia rantre.) Ankor ou? Ki ou bizen?
PEDAN GOPIA: Est-ce une facon de me reçevwar? Mo gate seri! Mo finn vinn delivre twa. (Li may li, sey anbras li. )
FIDELIA: Ki ariv ou? Ou finn vinn fou?
PEDAN GOPIA: Fou de twa, mon gato-koko. Mo finn vinn efas polision Grosiro. Mo kone ni to mari, ni to belser pa la.
FIDELIA: Mo mari, mo belser?
PEDAN GOPIA: To mari dan water-bed ar so sekreter. To belser finn pran tren long distans zordi gramaten. Aster nou tousel pou zwir tou zwisans Kamasoutra. To let enn sedev erotik.
FIDELIA: Let? Ki let?
PEDAN GOPIA: Ah, les femmes! To fer bien deklar pa kone. To eksit mwa plis.
FIDELIA: Atann… Kot let la? Mo bizen verifie.
PEDAN GOPIA: Gete. (Li tir let la, koumans lir.) ” Mo seri lamour koko…”
FIDELIA: Korek, korek! (Li pran let la.)… Tini-tini mo gate.
PEDAN GOPIA: Pa kapav. Pe gagn palpitasion… Mo trip pe korde.
FIDELIA: Pa isi. Nou zwenn tanto.
PEDAN GOPIA: Kotsa?
FIDELIA: Kot ou.
PEDAN GOPIA: Bwat sa. Mo mama pa pou les nou.
FIDELIA: Nou al dan lotel.
PEDAN GOPIA: Koze pou fane.
FIDELIA: Be ki pou fer?
PEDAN GOPIA: Kifer nou pa al dan to lasam, dan to lili, lor lorye Grosiro. Samem pli gro pinision mo kapav donn li.
FIDELIA: Kifer ou’le pini li?
PEDAN GOPIA: Parski li tous twa ar so lame malang, ar so lekor malang, ar so labous malang… Li fer mwa mizer, li tini mwa lor labrez, li refiz zwenn mwa. Mo pou tortir so somey, fors li aksepte bann propozision Gran Prens Galimati… A, mo gate seri, ansam nou pou konkerir liniver. Mo G.S, mo G.S!
FIDELIA: G.S? Ki ete sa?
PEDAN GOPIA: G.S? O pardon! Mo ti’le dir S.G, seri gate, Sansitiv Grosiro.
FIDELIA: Ou pa finn dir mwa ou ki ou ete.
PEDAN GOPIA: To lamour finn tengn mo memwar. Mo apel Pedan Gopia. Apel mwa Pepe.
FIDELIA: Pede!
PEDAN GOPIA: Non. P, e, p, e. Pepe.
FIDELIA: Pepe, mo kone ou travay profeser. Ou pou kapav donn mwa tou seki mo bizen? Bizou, vakans, gran lavi….
PEDAN GOPIA: Tomem to ena plis ki bizen.
FIDELIA: Kan mo kit mo mari mo pou bizen rann li tou.
PEDAN GOPIA: Kifer?
FIDELIA: Pa prop.
PEDAN GOPIA: Non, pini li, pran tou so dibien… Mwa mo fer twa bliye to soufrans. (Enn tapaz pa.)
FIDELIA: Tansion, kikenn pe vini. Mo kwar li sa. Al kasiet, sinon pou ena enn maler. Anba sa latab la. (Grosiro rantre, Fidelia al zwenn li.)
GROSIRO: Ki to pe fer la? Mo pa ti dir twa atann mwa dan lasam?
FIDELIA: Shuuut! Pa koz for.
GROSIRO: Dan mo lakaz mo koz kouma mo anvi… Toumanier personn pa la. Kisannla pou tande?
FIDELIA: Miray ena zorey.
GROSIRO: Kot miray la? Mo koup so zorey.
FIDELIA: ( Li ris Grosiro enn kote.) Pa koz for. Ekout mwa. Fer koumadir mo ou fam. Maltret mwa kouma ou abitie maltret li.
GROSIRO: Aha! To finn get fim porno dan mo lasam. To’le eksit mwa? … Rayt!
FIDELIA: Sorti. Lerla rerantre ar pwazon dan ou leker, lasid dan lalang. Kont ziska swasant. (Grosiro sorti, Fidelia vinn kot latab.) Mo kwar li soupsonn kiksoz. Li finn al sers enn sab.
PEDAN GOPIA: Be ki mo fer? Mo sove?
FIDELIA: Pa pou gagn letan. Ala li pe revini… Ayo Bondie, pardonn mo pese.
PEDAN GOPIA: Si mo sorti, mo explik li ki mo finn vini pou ofer li mo servis.
FIDELIA: Ayo papa! Kan li araze, li pa ekoute, li nek sabre.
PEDAN GOPIA: Ayo mama! Dir mwa ki bizen fer?
FIDELIA: Res anba latab, pa bouze, pa fer tapaz! Les tou dan mo lame. ( Grosiro rerantre.)
GROSIRO: Fam, ki to’nn fout kan mo pa ti la? Parye to’nn fer to galan vinn dan mo lakaz?
FIDELIA: Pa bate senier! Pa touye. Mo tro zenn pou mor. Viol mwa, pa touy mwa. (Ar Pedan Gopia ) Pa bouze, pa respire, sinon lamor… Non mo mari, mo onet, mo fidel, mo pa konn okenn lezot zom.
GROSIRO: To santi pese. To lizie, to lalev ranpli ar vis. To bizen mor. Lamor to rekonpans.
FIDELIA: Mo mari, mo senier, mo bondie, les mo ranp divan ou, les mo anbras ou lipie. Bat mwa, kras lor mwa me pa touy mwa…. Non, non, pa tap koutpie anba latab. Latab la pa finn fer ou nanye. Les latab la trankil.
GROSIRO: Sa mo latab sa! Mo fer seki mo ole ar li. Si mo anvi sabre so lipie mo sabre so lipie.
FIDELIA: Non senier! Mo aryer-granmer ki ti donn mwa sa. Pa kras lor so memwar.
GROSIRO: Get ki mo fer ar so memwar…. Mo tro eksite. Nou’al dan lasam.
FIDELIA: Ale, mo vini la. ( Grosiro sorti; Pedan Gopia sorti anba latab.) Ou pa’nn gagn tro dimal?
PEDAN GOPIA: Ayo mo ledo! Enn sovaz sa! Kimanier to res ar li?
FIDELIA: Mo oblize. Mo sarye mo lakrwa toulezour.
PEDAN GOPIA: Toulezour koumsa?
FIDELIA: Sa zis so reklam sa. Aster mo bizen al zwe fim la net. A martir! Kan mo pou sap ladan?
PEDAN GOPIA: Kot li ete la?
FIDELIA: Li finn al dan lasam. Li pe atann mwa ar enn fwet dan so lame.
PEDAN GOPIA: Be ki to pou fer?
FIDELIA: Mo bizen ale. Sa desten fam sa… Kan mo Zoro pou vinn delivre mwa?… Vit sove! Tansion li revini.
PEDAN GOPIA: To pa pou gard dan leker?
FIDELIA: Ou finn fini rant dan mo leker. Ale vit! Les mo sarye mo fardo tousel. ( Pedan Gopia galoupe sorti.) … To sove monwar! Me to pa pou sape. ( Li get let ki Pedan Gopia finn kite.) To kwar mwa ki Madam Grosiro; to kwar Madam Sansitiv amoure ar twa; to kwar li mo belser. Me seki to pa kone se ki se mwa, Fidelia, ki enterese ar twa. Enn zom kouma twa ki mo bizen. Bann ki timid deor zot fer fezer ar fam dan lakaz. Bann kouma twa, mo Pepe, zot fer gran lagel deor, me dan lakaz zot bann bon toutou. Samem ki mo bizen! Enn zom ki mars dapre mo lord…. Pa vilen garson. Vantar me zoli garson. Pa kouyon! Profeser dan kolez. Enn bon mari pou twa, Fidelia. Mo bien bizen zwenn Pingo …. Enn bon tirer plan sa ….. Fidelia, to pa onte? Servi trik pou may enn lom. Onte? Ena fer pir ki sa. Eski mo kontan li? Mo kwar! … Bez sa, enn fos let pe vinn sanz mo desten. … Sa louvraz Pingo sa. Akoz samem li ti rod lekritir madam la.
AK 2 SENN 6
Dan lakaz Sofok.
MADAM SOFOK: Ortansia, reste manze. Mo fer enn ti-zafer spesial pou twa.
ORTANSIA: Midi pa’nn dir ou nanye?
MADAM SOFOK: Non.
ORTANSIA: Sa ki enn zokris sa!
MADAM SOFOK: Kifer?
ORTANSIA: Li finn envit mwa pou vinn dine isi e li finn bliye dir ou. Bizen tourn so zorey.
MADAM SOFOK: Kot li?
ORTANSIA: Li finn al laboutik. Mo kapav ed ou? Sak fwa mo vinn isi, mo trouv ou okipe dan lakwizinn.
MADAM SOFOK: Mo kontan okip mo zafer kan sa de zom la pa la.
ORTANSIA: Papa dir mwa ou ek li ti lekol ansam.
MADAM SOFOK: To kone kouma nou ti apel li? Ti…
ORTANSIA: Ti lipie gro latet.
MADAM SOFOK: Kouma to kone?
ORTANSIA: Papa mem rakonte.
MADAM SOFOK: To kapav pas mwa sa bol la. … Mersi!… To prefer diri ousa dipen?
ORTANSIA: Dipen.
MADAM SOFOK: Li bon to’nn dir mwa. Ena vinnday ourit. Mo fer enn pla legim ek enn bon satini mang.
ORTANSIA: Tantinn!
MADAM SOFOK: Wi.
ORTANSIA: Ou kone ki Misie Sofok ek mo papa finn zwenn zordi?
MADAM SOFOK: Lardwaz finn dir mwa.
ORTANSIA: Ou kone kifer?
MADAM SOFOK: Mo devine… Lardwaz per ki letan pe moderniz lavil nou perdi nou nam.
ORTANSIA: Parey kouma papa.
MADAM SOFOK: Bien bon alor. Pa va ena enn ta diskision ki pas lor latet tou dimoun. Zot fatig dimoun ar zot kaskad koze.
ORTANSIA: Ala Midi pe vini. Ki li pe sarye koumsa? ( Midi rantre.)
MIDI: E bann fam, zot finn bien fer zot palab lor mwa?
MADAM SOFOK: Nou’ena letan! … Midi servi Ortansia kiksoz pou bwar… Ortansia ki to pou bwar?
MIDI: Sanpagn bien sir.
ORTANSIA: Ki pe selebre koumsa?
MIDI: Bizen sanpagn pou apresie sa repa ki to dwa mwa.
ORTANSIA: Mo dwa twa?
MIDI: To’nn bliye? Konversasion ant mo bolom ek to bolom. To’nn perdi. Komie to parye?
ORTANSIA: Paryaz lor enn paryaz?
MADAM SOFOK: To papa ena rezon. Nou pe vinn enn nasion zougader.
MIDI: Papa pa’nkor retourne?
MADAM SOFOK: Li pre pou vini. Met kouver letansa.
ORTANSIA: Mo ed twa.
MADAM SOFOK: Pa fer sa Ortansia, li pou gagn pie.
MIDI: To pa onte Mama, to koul mo bato. Zame to marye ar mwa Ortansia. To belmer pou fer twa tro mizer.
ORTANSIA: Pa kasiet deryer zip to mama.
MADAM SOFOK: Bravo!
MIDI: Mo santi ena enn konspirasion kont mwa zordi.
ORTANSIA: To’si to finn vinn paranoyak?
MIDI: Bel-bel koze. … E lombo pe vini. Li paret bien frengan. Ortansia mo kwar to’nn perdi. Mo sir, ti enn renion bien kourt.
ORTANSIA: To’nn fini met kouver?
MIDI: Oui votre Majeste! ( Lardwaz Sofok rantre.)… Monsieur Sofok, donnez-vous la peine.
LARDWAZ SOFOK: Bonswar Gate! Bonswar Ortansia! Midi, Misie Korbizie dir twa vinn zwenn li dime. Li bien bizen twa.
MIDI: Mo fer serman vot oner. Mo inosan. Pa mwa sa, li sa.
LARDWAZ SOFOK: Aret fer to kloun.
MADAM SOFOK: Kot to ti ete tou sa letan?
LARDWAZ SOFOK: Kot Mohennjo. … Enn long diskision!
ORTANSIA: Midi, to’nn perdi.
MADAM SOFOK: Ki li’nn dir twa?
LARDWAZ SOFOK: Kisannla?
MADAM SOFOK: Kisannla ti laba?
LARDWAZ SOFOK: Ti ena Mohennjo, so fam ek mwa…. Ortansia, to mama enn bien zoli madam.
MIDI: Mamma! Lardwaz koumans get fam. Foutou! Ortansia, to’nn manz feyaz!
LARDWAZ SOFOK: To kwar mo tro vie pou apresie bote?… Ki sa zafer gagne-perdi?
MADAM SOFOK: Zot finn met paryaz lor sipa ki zafer.
MIDI: Papa rakont nou tou.
MADAM SOFOK: Nou manze avan.
MIDI: Atann do Ma. Atann sanpagn la glase.
LARDWAZ SOFOK: Sanpagn!
MIDI: Wi Misie Lardwaz Sofok, zordi nou pou bwar sanpagn.
LARDWAZ SOFOK: Ki lokazion?
MIDI: Parski … parski twa ek papa Ortansia pa finn lager.
LARDWAZ SOFOK: Lager? Kifer to’le nou lager?
MADAM SOFOK: Ki zot finn diskite?
LARDWAZ SOFOK: Enn organizasion enternasional pe rod enn konsiltan lor lanvironnman. Mohennjo finn propoz mo nom. Li ti ole kone sipa mo pou aksepte.
MIDI: To’nn dir wi.
LARDWAZ SOFOK: Non. Mo prefer res isi. Amenn mo ti-kontribision isi.
MADAM SOFOK: Ki li’nn dir twa?
LARDWAZ SOFOK: Li konpran.
ORTANSIA: Personn pa finn sap lor kal?
LARDWAZ SOFOK: Non, kifer?
MADAM SOFOK: Nou pas atab.
LARDWAZ SOFOK: Plis enteresan mo pa’nkor dir zot. Mohennjo ek so fam panse ki kikfwa zot pou bizen demisione.
MADAM SOFOK: Kifer?
LARDWAZ SOFOK: Enn bien long zistwar! … To rapel ki mo ti pe dir twa lot zour? Sitiasion la bien pli grav. Koripsion, magouy, marday finn telman tale partou ki bann ki anvi fer enn travay prop nepli kapav respire. Bizen sort andeor pou konbat gonaz.
MADAM SOFOK: To bien eksite! Tansion twa mo bonom!
MIDI: To pe gagn enn sans. Kifer to pa tir depi isi?
MADAM SOFOK: To pa’nn konpran Midi, misie la pe anvi refer politik.
ORTANSIA: Pa vre!
LARDWAZ SOFOK: To kouma to papa twa. To’si to kwar ki politik enn zafer malang.
ORTANSIA: Ditou! Okontrer.
MIDI: To enterese ar politik twa?
ORTANSIA: Pa direkteman! Me politik li neseser.
MIDI: Mo dakor ar twa. Papa to retourn lor fron?
LARDWAZ SOFOK: ( Silans.)
MADAM SOFOK: Ase lemosion pou enn sware. Anou manze!
MIDI: Atann! Mo ena enn nouvel pou anons zot… Papa, mama, mo dimann zot permision pou marye ar Ortansia.
ORTANSIA: Mo kwar to ti bizen dimann mwa avan si mo anvi marye ar twa.
MIDI: Kifer? To pa anvi?
ORTANSIA: Mo pa’nn dir sa… me mo kwar…
MIDI: Ortansia, to aksepte marye ar mwa?
ORTANSIA: ( Silans. ) Mo bizen dimann mo paran. ( Tou dimoun riye.)
LARDWAZ SOFOK: Sanpagn! Midi, debous to boutey!
AK 2 SENN 7
Dan lasam etidian.
MERVEY: E Tenbal, to’nn fer enn mari louvraz. Gopia finn aval lamson, bouson, golet. Fale get li! Lerwa pa so kouzen. Li finn vinn pir.
TENBAL: Si mo per ki to la.
MERVEY: Res enn dernie ti-travay pou fer. Enn let-damour Gopia ki pou tom dan lame Grosiro. ( Pingo rantre atout vites.)
MERVEY: Pingo, dife lor twa?
PINGO: Non, dife lor nou. Nou gimas pe tourn kont nou.
SAM: Kont nou?
PINGO: Ler Gopia al kot Grosiro, mo kouzinn, Fidelia, fer li rantre. Sa malin la finn al kwar ki Fidelia samem Madam Grosiro. Li koumans pous bor.
SAM: Be Madam Grosiro?
PINGO: Gopia kwar ki li li ser Grosiro.
TENBAL: Quel karibrouye!
PINGO: Me pli grav…
SAM: Pli grav?
PINGO: Mo kouzinn finn gate.
SAM: Ar kisannla?
PINGO: Ar Gopia.
TENBAL: Bez sa bann fam la!
MERVEY: Aret to yap-yap macho.
SAM: Bizen fer Gopia marye ar Fidelia.
MERVEY: Zot latet pa bon! Zwe ar dimoun koumsa!
PINGO: To pli rwayalis twa! Fidelia dakor. Li ole so profeser.
TENBAL: Malediksion! To kouzinn peyna gou. Bizen pini li. Bizen amar li lor lili Gopia.
MERVEY: Mwa mo’le kone si Fidelia dakor.
PINGO: Mo kapav fer li rantre?
MERVEY: Kisannla?
PINGO: Fidelia. Li pe atann kot laport.
SAM: Fer li rantre vit. ( Pingo sorti e retourne ar Fidelia. )
PINGO: Mo prezant zot mo kouzinn, Fidelia.
SAM: Pingo dir nou ki…
MERVEY: Vremem ou’le marye ar Gopia?
FIDELIA: Wi.
MERVEY: Ou pa per ki…
FIDELIA: Mo konn defann mo lentere. Mo zis bizen zot koudme.
SAM: Mwa mo dakor… Get sa bwat la! Let S.G ar li.
FIDELIA: Sa let la?
MERVEY: Kot ou finn gagn sa?
FIDELIA: Dernie fwa nou ti zwenn, li ti telman prese pou ale ki li ti bliye repran so let. Ki mo fer ar sa?
SAM: Bril li. Bizen enn nouvo labwet pou may Gopia dan lamson Fidelia. Kisannla ena enn lide?
TENBAL: Kan Tenbal lor baz ki zot per? Fidelia ekrir enn let. Li dir Gopia li ansent zanfan Gopia.
FIDELIA: Pa bon… Zame nou’nn…
MERVEY: Si nou fer Gopia ekrir pou dir ki li pa rekonet ki so zanfan sa.
FIDELIA: Non, sa pa pou marse. Abba! Pou bizen kontinie sibir kapris Gro Matou.
MERVEY: Gro Matou?
FIDELIA: Grosiro.
TENBAL: Solision la senp! Gopia ekrir enn let. Li dir pa so zanfan sa. Sirman zanfan enn lot. Kikfwa Grosiro. Let la tom dan lame Grosiro. So sel sime sorti se fors Gopia marye ar Fidelia… Enn kout ros de gonaz tonbe.
MERVEY: Rambo, to enn tigit pli piti ki Bondie!
AK 3 SENN 1
Dan biro lemer.
KARAY SO: Patron bizen pran enn desizion.
GROSIRO: Kifer?
KARAY SO: Nou ti donn nou parol bann Shek la. Parol done parol sakre! Zot ti bien ed nou dan letan dir.
GROSIRO: Nou’nn blansi zot blakmoni, ki zot ole plis?
KARAY SO: Ena koze ki ou pe fer enn diil ar zot rival, Prens Galimati.
GROSIRO: Dan enn demokrasi, tou dimoun lib pou gagn zot bout. To pa’nn gagn to bout twa?
KARAY SO: Si ou koz koumsa ar mwa mo soumet mo demision.
GROSIRO: Korek. Mo aksepte.
GOMON: Pa sa ki li ti ole dir, sef.
GROSIRO: Aret amerd mwa. Sankwa mwa ki pou demisione. Mo ti bien dan mo labousri. Gramaten ziska tanto mo koupe-transe kouma mo kontan. Mo finn plen ar zot ti lespri.
KARAY SO: Ou kouma mo gran frer. Li mo devwar dir ou ena enn konplo kont ou lotorite.
GOMON: Prens Galimati pe finans lopozision.
KARAY SO: Bann Shek la dispoze soutenir nou pouvwar.
GROSIRO: Bon les sa dan mo lame. Mo va okip sa personelman. Orevwar. Mo ena enn travay enportan. ( Karay So ek Gomon sorti. )… Sa enn bez sa! ( Li kriye for. ) Mo siro zanana, mo toukmarya, mo rasinn koko, mo labarb may vinn soulaz mo tourman. ( So sekreter rantre. ) Ayo mo siro zanana, bel-bel bala lor mwa.
SEKRETER: Mo fer apel to dokter?
GROSIRO: Non tomem mo meksinn. Donn mwa enn masaz! … Ah! To lame dous, to kares karesan, to soupir soupiran, to sourir souriyan. … Ki to ti pou fer si to ti dan mo plas? Mo bann fer mwa gagn bon. Bann ki pa mo bann pe anvi fer mwa gagn bon pou zot kapav gagn bon. Si mo sanz bann, mo ansien bann pou al mars ar bann ki pa mo bann. Mo nouvo bann pou rise-pouse. Kapav fer mwa modi mo sor. Politik pa fasil mo dir twa. … Aswar to pou kot twa?
SEKRETER: Wi, me mo mari…
GROSIRO: To mari? Li ankor la? Mo pa finn fer li gagn enn labours trwa-zan?
SEKRETER: Li’nn vinn pas vakans. … Les sa dan mo lame. Mo dres papie la. … Ena dimoun pe atann. To ti donn zot randevou… Lalang Kabri ek Pedan Gopia.
GROSIRO: Fer zot rantre.
AK 3 SENN 2
Dan lari
KARAY SO: Lot zour, apre nou, li ti zwenn bannla. Pa kapav fer li konfians. Bizen vir bol! Finn ler pou ranplas li.
GOMON: Par kisannla?
KARAY SO: Kifer pa twa? To tro gomon twa?
GOMON: Mwa, Gomon?
KARAY SO: Mo’nn fini dres papie.
GOMON: Kifer to pa pran so plas tomem?
KARAY SO: Mo prefer apiy twa par deryer.
GOMON: Ki mwa mo bizen fer?
KARAY SO: Les tou dan mo lame.
GOMON: Be nou pa ti fer serman pou soutenir Grosiro.
KARAY SO: Kontinie fer serman. Les mwa mo okip leres. Bizen kas konte Prens Galimati!
AK 3 SENN 3
Dan lari
FIDELIA: Pepe! … Me wi tomem sa! Kifer to’nn degize?
PEDAN GOPIA: Shuuut!
FIDELIA: To bien bizar. Kifer to’nn fonn koumsa? To pa vinn get mwa ditou. To nepli kontan mwa, mo gate-pouri?
PEDAN GOPIA: Pa res la. Tansion bannla dekouver mwa.
FIDELIA: Vinn lakaz tanto. Pa pou ena personn.
PEDAN GOPIA: Tansion! Bannla pe get isi.
FIDELIA: Kisannla?
PEDAN GOPIA: Bann ennmi. Zot pe rod detrir mwa.
FIDELIA: Pa fer nanye, pourvi mwa mo kontan twa.
PEDAN GOPIA: Pa ler pou koz sa.
FIDELIA: Bon, si to pa’le mwa mo ale.
PEDAN GOPIA: Bez lor mwa. Karay so!
FIDELIA: Kot Karay So?
PEDAN GOPIA: Karay so, pa Karay So.
FIDELIA: Ki to pe gagne? Ki karay so?
PEDAN GOPIA: Mo karay so. Karay Karay So pa so.
FIDELIA: Mo kwar bizen amenn twa kot dokter.
PEDAN GOPIA: To pa’nn trouv Lalang Kabri?
FIDELIA: Ala li laba. Abiye kouma enn mandian, li’nn kol lor miray kouma enn kankrela.
PEDAN GOPIA: Al dir li vinn la. ( Fidelia al koz ar Lalang Kabri, li retourne. )
FIDELIA: Li pa’le vini, li kwar to enn espion.
PEDAN GOPIA: Bon. Atann mwa isi. … Alala, kouma mo al ver li, li fonn. … To bizen rann mwa enn gran servis. Koz ar to mari. Fer li konpran kot so lentere ete.
FIDELIA: Ki to’le mo fer?
PEDAN GOPIA: Dir li Karay So pe organiz enn konplo kont li. Bann Shek pe apiy li. Pe rod met Gomon dan so plas. Si li mars ar mwa mo asir so sekirite. Prens Galimati dispoze donn li tou finans ki li bizen. To kapav dir li sa?
FIDELIA: Mwa?
PEDAN GOPIA: Ki twa?
FIDELIA: Kot mo plas dan tousa?
PEDAN GOPIA: To plas dan mo leker e dan lili to mari. To ena enn louvraz serye pou okipe, okip li bien. ( Li sorti. )
FIDELIA: ( Koz tousel. ) Bez so minn la! Mervey ti ena rezon ezite. Mo pou ranz so kari. Finn telman gagn labitid pran dimoun pou lamone kontan. Nek mont dadak lor ledo lezot. Fay boug! Mo latet pa bon mo kwar! Ki mo’nn al trouve ar enn fatra koumsa? Enn gro gonaz! … Mo kwar mo fol me mo kontan mo gonaz.
AK 3 SENN 4
Dan lakaz Korbizie.
LARDWAZ SOFOK: Sa fer trwa fwa nou zwenn san ki nou pran enn desizion.
MOHENNJO KORBIZIE: Kikfwa nou pa bien kone ki nou anvi.
MADAM KORBIZIE: Pourtan problem la senp. Grosiro pe servi nou kouma paravan pou kasiet so pouritir. Li pe explwat rivalite ant bann diferan klik pou ranpli so pos. Eski nou kapav kosionn sa?
MOHENNJO KORBIZIE: Si nou kite, sitiasion pa pou vinn pir?
MADAM KORBIZIE: Kikfwa wi, kikfwa non. Mwa mo sir enn kiksoz. Enposib res andan.
( Midi ek Ortansia rantre.)
MIDI: Zot finn tann dernie nouvel? Karay So finn demisione.
MOHENNJO KORBIZIE: Kifer?
ORTANSIA: Personn pa konpran.
LARDWAZ SOFOK: Lavi bien komik!
MOHENNJO KORBIZIE: To trouv sa komik?
LARDWAZ SOFOK: Letan nou nou pe tike pou demisione lor enn kestion prensip, enn sef magouyer demisione pou reysi so magouy.
ORTANSIA: E lor vites dimoun pou bliye tou malang ki li’nn fane.
MIDI: Ena ki pou koste ar li, tant enn ti-seke, tansion divan pe soufle dan so direksion. Bann veyer tonbaz zot kouma bann ti-roke ki pe renifle ler pou deside ki sime pou pran.
LARDWAZ SOFOK: Mo kwar finn ariv ler pou sakouy pie la.
MOHENNJO KORBIZIE: Enn dimoun sakouy pie la?
LARDWAZ SOFOK: Non, bizen regroup bann lafors.
ORTANSIA: Bizen enn mouvman politik!
MADAM KORBIZIE: Politik tro malang!
ORTANSIA: Pa dakor Mami! Peyna enn sel fason fer politik. Dan lavi modern politik li enn metie kouma nenport ki lezot metie. Kouma dan tou metie ena seki bon, ena seki move. Parmi bann arsitek, tomem to’nn dir mwa, ena arsitek ki pouritir. Mo’nn travay zournalis enn ti-bout letan. Mo kapav dir twa seki mwa mo’nn zwenn. Ena zournalis dan lagazet swadizan indepandan ki anverite travay azan ar serten politisien. Sa pa vedir ki tou arsitek, tou zournalis zot bann pouritir…. Anverite papa ek twa zot ole manz lomlet san kas dizef…
MADAM KORBIZIE: Ekout li pilot bel-bel koze! Pa zis bel-bel koze ki fer lavi avanse. Nou get enn kou konsekans seki nou fer. Nek bes latet fonse!
MOHENNJO KORBIZIE: Pa neseser sap lor kal. Dan mo ka Ortansia ena rezon. To trouv sa? (Li montre enn lanvlop sele. ) Mo let demision! Depi yer li dan mo pos. Ortansia, al depoz li minispalite.
ORTANSIA: Mami, pardonn mwa! Mo’nn al tro lwen.
MADAM KORBIZIE: Non mo toufounn. Bizen rekonet, finalman se twa ki ena rezon. … Erezman ankor ena dimoun kouma zot. Pa les zot laflam tengn. Mwa mo tro per politik.
MIDI: Bann fam finn fini pran renn. Mo propoze ki nou swiv zot trankil. ( Tou dimoun riye. )
LARDWAZ SOFOK: Mo propoze ki nou tou al lakaz kot mwa. Lor sime nou aste tekewe. Nou manz enn ti-manze ansam e kom dizestif mo va lir zot let ki mo finn avoy Gouverner Distrik.
( Tou dimoun get li ar admirasion. )
ORTANSIA: E nou va profite pou selebre mo fiansay.
MIDI: Get sa bwat la! Mo ti pou al bliye. Madam, Misie Korbizie eski mo ena zot konsantman pou marye Ortansia?
MOHENNJO KORBIZIE: Si Ortansia dakor, nou dakor.
ORTANSIA: … To pe plore Ma?
MADAM KORBIZIE: Larmdezwa! ( Li may so tifi. )
LARDWAZ SOFOK: Mo sir Midi finn bliye bag!
MIDI: Erer Misie Sofok! Mo kapav fou me mo pa pagla.
AK 3 SENN 5
Kot Karay So.
KARAY SO: Non do bay! Mo pa finn demisione. Li finn fer so sovaz ar mwa.
ZOURNALIS: Be kimanier pou prezant lenformasion la?
KARAY SO: Bizen dir laverite. Tou dimoun zot karay so. Zot vinn get mwa par santenn… non… Met par milie. Mete, dan ou lartik, zot vinn plengn zot maler ar mwa… Mete! Bizen pirifie politik, bizen moraliz moralite, bizen dekriminaliz kriminalite ainsi soit-il… Dir dan ou lartik ki toultan mo finn fer sakrifis … Ki kapav dir ankor?
ZOURNALIS: Pa bizen koz enpe lor koripsion?
KARAY SO: Wi, wi, met sa osi. … Non pa met sa!
ZOURNALIS: Kifer?
KARAY SO: Dime nou met enn zafer lor sa. Problem prensipal se Grosiro. Li tro mou… Li pa ase red. … Eh, foto? Met enn zoli foto. Foto yer la fer mwa paret vilen.
ZOURNALIS: Kouma mo la, les mo fer enn ti lartik lor Gomon. Li mars ar ou, non?
KARAY SO: Gomon se mo lebra drwat. Pli tar nou fer enn lartik lor li. Mo bien bizen diskit enn zafer prese ar li. Les nou zwenn dime pou okip sa. ( Zournalis sorti.) Gomon, to kapav vini.
GOMON: Kifer to’nn fer mwa atann tou sa letan la? Ena renion spesial taler pou redistribie bann responsabilite. Fale pa mo anretar. Tansion mo perdi mo sans.
KARAY SO: Ki to trakase? To sans li isi ar mwa. Get lamem! Mo finn dimann sa zournalis fer enn gran lartik lor twa. Dan to desten finn fini ekrir. Tomem pou ranplas sa gro kataplas la.
GOMON: Re-explik mwa kifer to’nn demisione. Kan to explik mwa tou paret kler, apre tou anbrouye.
KARAY SO: Pa sey konpran. Zis fer mwa konfians… To bizen demisione twa’si.
GOMON: Be pa tomem ti dir mwa res andan pou donn twa lenformasion.
KARAY SO: Sitiasion finn sanze, taktik bizen sanze…
GOMON: Dan renion taler mo pou fer enn mosion pou dimann Grosiro met tou to bann lide anpratik. Si li refize, mo soumet mo demision e lerla ansam nou fer enn pelerinaz… Mo bizen ale!
KARAY SO: Pa bliye dir li ki tou dimoun deor pe dimann mwa repran mo plas.
GOMON: Kont lor mwa!
AK 3 SENN 6
Dan biro Grosiro.
GROSIRO: Lerla ki li’nn dir?
KONSEYE 1: Li’nn ganase. Mo’nn fer li konpran ki ar ou, patron, peyna katakata. Li’nn anvi demisione, aster manz bilinbi long.
GROSIRO: To’nn dir li sa?
KONSEYE 2: Mo temwen, patron.
GROSIRO: Lerla?
KONSEYE 1: Kouma kamaleon lor fey banan, li rod tir so kanet dan zwe. Pa so lide sa, Gomon so lide sa.
GROSIRO: Gomon so lide? Kan Gomon ti ena lide? Li ti ole mo latet me se mwa ki pou manz li…. Ki so moud?
KONSEYE 2: Fay-fay kouma enn skelet san lezo.
GROSIRO: Komie ar mwa, komie ar li?
KONSEYE 1: Dan koumansman li ti ena mazorite. Toultan li envit zot vinn manze, bwar kot li. Ler li demisione ena ti kwar ki ou pou krake. Ler zot trouv boul pe devire zot tou vit-vit rerant dan leran…. Apart Gomon.
GROSIRO: Be ki zot tou ti pe fer kot li?
KONSEYE 2: Patron, li ti servi enn trik. Fer nou kwar ki ou pou laba. Swadizan ou ki finn dir li enform nou ki pou ena enn renion kot li.
GROSIRO: Kot bann lezot konseye?
KONSEYE 1: Zot pe atann dan lot lasam. Fer zot rantre?
GROSIRO: O.k! (Konseye 1 sorti e retourne ar bann lezot konseye. Gomon ‘si parmi.)… Gomon! Ki to pe fer la?
GOMON: Mo plas li ar ou, Patron.
GROSIRO: To pa mars ar Karay So twa?
GOMON: Mwa Patron? Zame.
GROSIRO: To pa fek sorti kot li la?
GOMON: Mwa Patron?
GROSIRO: Wi twa, Gomon.
GOMON: Ou kone ki mo lwayote anver ou li indefatigab, envensib…
GROSIRO: Aret pas siro! Li finn avoy twa pou espionn nou?
GOMON: Okontrer, mo pe amenn nouvel so-so.
GROSIRO: Tansion to labous brile! Ki nouvel?
GOMON: Mwa mo bien Patron. Ou?
GROSIRO: Kouyon! Ki nouvel so-so to ena?
GOMON: Karay So so karay so. Li finn degout so lavi. Li pe pans pou swiside.
GROSIRO: To finn donn li enn bout lakord omwen?
GOMON: Pou kifer?
GROSIRO: Pou li met pandi.
GOMON: Patron, pa kapav donn li enn ti-sans?
GROSIRO: Bizen kraz so latet! ( Tou dimoun aplodi. )… Mo ena enn bon nouvel pou anons zot. Gouverner Distrik, ki apresie nou travay, finn desid pou rann nou enn vizit. Bizen enn resepsion grandioz. Kisannla pran responsabilite?
GOMON: Si nou dimann Karay So!
GROSIRO: Trap mwa avan mo trangle sa koson la!
GOMON: Mo ti pe panse…
GROSIRO: Gomon, si to kontan lavi, si to kontan sa zenn fam ar ki to’nn fek marye la, enn ti-konsey, enn tipti konsey… ARET PANSE!
KONSEYE 3: Kifer pa dimann Sekreter Minispalite okip sa?
GROSIRO: Get sa bez la! Mo’nn bliye dir zot. Li’nn demisione.
AK 3 SENN 7
Dan lari.
PEDAN GOPIA: Lalang Kabri, sitiasion grav. Sans Bondie gran. Karay So ti pe bar nou larout. Salte la finn bez dan vavang. Sime kler! … To kone to resanble li, Lalang Kabri?
LALANG KABRI: Pa fer mofinn Misie Gopia!
PEDAN GOPIA: Ar enn de ti retous.
LALANG KABRI: Ankor degizman!
PEDAN GOPIA: Mo konn kikenn. Li kapav makiy twa, fer twa resanble Karay So net.
LALANG KABRI: Lerla?
PEDAN GOPIA: To al kot bann Shek, to dir zot to pe kas bag. Letansa mwa mo al get Grosiro, mo dir li ki bann Shek pe organiz enn konplo, pe finans Karay So. Enn sel kou nou balye karo.
LALANG KABRI: Ena maler ladan!
PEDAN GOPIA: Pa fer lagel kabri. Pa per! Mazinn larises, pouvwar, zwisans etketeri-etketera.
AK 3 SENN 8
Kot Sofok.
LARDWAZ SOFOK: Gate, Gouverner Distrik pe vini. Li’nn dimann mwa vinn zwenn li.
MADAM SOFOK: Ki li panse?
LARDWAZ SOFOK: Mohennjo finn koz ar li lor telefonn. Li paret bien okouran.
MADAM SOFOK: Tansion bannla akapar li kouma li debarke. Kouma dernie fwa. To rapel?
LARDWAZ SOFOK: Sitiasion pa parey. Difisil zordi pou kasiet laverite. … Eh! Sa Ortansia la, enn tifi extra sa. Mem kan travay pe donn bal, li gard enn sourir. Midi ena bien sans… Aster nou kapav depoz zarm. Nou pas zot temwen, les zot kontinie.
MADAM SOFOK: Non Lardwaz, fale pa les zot tousel. Zot pou bizen to lexperyans.
LARDWAZ SOFOK: Aprann zame fini. Ortansia kontan dir ki lizie etranze permet nou vinn plis obzektif. Li ena rezon. Li pa bet sa tifi la. Bann Korbizie finn fer nou dekouver boukou kiksoz. Kan ou viv dan malang ou nene abitie ar pianter.
MADAM SOFOK: Me bizen konn gard lekilib!
LARDWAZ SOFOK: Samem pli difisil. E kifer twa ek mwa nou pa sorti zordi? Nou al manze parla, apre nou al sinema.
MADAM SOFOK: Lerla omilie fim to koumans ronfle.
LARDWAZ SOFOK: Mwa? Zame!
AK 3 SENN 9
Dan lakaz Grosiro.
FIDELIA: Madam pa la … Mo kwar li pa pou retourne sa. Mo gro Matou finn perdi lapeti. Sa omwen li enn bon zafer. Lot kote mo Pepe finn fonndos. Sa fer mo leker fermal … Lavi ki deroul koumsa. Bizin aksepte. ( Kikenn tap laport. Fidelia al ouver. ) Madam! Misie pa finn dir mwa ou pe vini zordi… Mo pa finn prepar nanye.
SANSITIV: Pa fer nanye Fidelia, mo pa pe reste. Kot Misie?
FIDELIA: Li pre pou retourne Madam. Li’nn dir mwa prepar so manze.
SANSITIV: Mwa ki pou ranz so kari zordi.
FIDELIA: Madam bien?
SANSITIV: Plis ki bien!
FIDELIA: Mo fer enpe dite pou Madam?
SANSITIV: Donn mwa enn wiski plito.
FIDELIA: Wiski?
SANSITIV: De dan enn!
FIDELIA: Madam!
SANSITIV: Manz pistas get sinema, twa. Peyna let pou mwa?
FIDELIA: Ena zis enn let… pou Misie.
SANSITIV: Amenn let la mo gete.
FIDELIA: Ou kone, Misie pa kontan kan tous so zafer.
SANSITIV: So zafer se mo zafer. Donn sa let la! Tro boukou gonaz pase deryer mo ledo.
FIDELIA: Misie pou ankoler.
SANSITIV: Taler mwa ki pou ankoler! Fidelia, amenn sa let la. Apre, mont dan mo lasam, met tou mo bann zafer dan valiz, dan bwat… Taler enn vann pou vinn sers zot…. Mersi!
( Li pran let la, ouver lanvlop, koumans lir. )
FIDELIA: Ou pe kit nou Madam?
SANSITIV: ( Silans. Kontinie lir. )
FIDELIA: Bon! Madam mo al lao.
SANSITIV: Non, res lamem! Mo bizen to’si. … Aster mo’nn gagn li!
FIDELIA: Madam?
SANSITIV: Mo finn axepte enn tonn grimas. Mo lapo finn vinn dir! Finn ler pou regle kont.
FIDELIA: Madam?
SANSITIV: Mo kwar ti’a meyer to’si to fer to valiz.
FIDELIA: Mwa, Madam?
SANSITIV: Mo pe amenn twa ar mwa.
FIDELIA: Mwa, Madam?
SANSITIV: Tomem kart metres!
FIDELIA: Metres Madam? Ki ou pe dir?
SANSITIV: Pa traka, tou kart dan mo lame. Nou pran tou nou zafer, nou kit sa lanfer la nou ale. ( Fidelia sorti. Sansitiv lir let la. )
Fidelia,
Mo pa dakor ki se mwa ki finn fer twa ansent.To trene ar lezot e to’le mo ramas to batar. Bliye! Mo ti kwar to onet. Mo ti ole fond enn fami ar twa. To finn tom dan vis, to finn trair mo konfians. Mo finn fini efas twa dan mo lavi. Dir to galan Grosiro okip so batar. Mo’nn dir tou mo mama. Toulezour li pou priye St Expedi pou avoy twa dan lanfer.
Pedan G.
Fidelia, Fidelia, degaz twa vinn la. ( Fidelia galoupe, rantre. )
FIDELIA: Ou finn apel mwa Madam?
SANSITIV: Asiz twa la. Komie mwa to ansent?
FIDELIA: Ansent! Mwa, Madam?
SANSITIV: Ale! Larg tou! Accouche!
FIDELIA: ( Fer sanblan plore. ) Pa bon seki ou pe dir. Akoz mo enn malere.
SANSITIV: Aret lakomedi! To ansent, to pa ansent?
FIDELIA: Mo fer serman Madam, mo pa ansent.
SANSITIV: Pourtan, to boyfrenn dir…
FIDELIA: Ayaya! Sa let la sa!… Madam promet ou pa pou kas lakle.
SANSITIV: Koze avan, lerla mo gete.
Zot mim enn konversasion. Lalimier tengn, apre enn timama li realime.
SANSITIV: Les tousa dan mo lame. ( Li pran so ver dan so lame. Fidelia sorti. … Tann tapaz pa-lipie. Grosiro rantre. )
GROSIRO: To’nn retourne? To pa ti pou…
SANSITIV: To pa kontan mo’nn revini?
GROSIRO: Wi, wi! Mo zis pa ti pe atann pou trouv twa isi.
SANSITIV: Mo pe anpes twa fer to bakanal?
GROSIRO: Get sa! Mo ena ase lamerdman koumsa. Pa vinn plen mwa ar sipakiete.
SANSITIV: Lamerdman! Sa zis so reklam!
GROSIRO: Ki ariv twa? To finn bwar bang!
SANSITIV: Non, zis enn doub wiski.
GROSIRO: Depi kan to bwar?
SANSITIV: Sa pa to problem. Me sannlala ki to problem.
GROSIRO: Ki ete sa?
SANSITIV: To pa trouve? Enn let.
GROSIRO: ( Li pran let la, koumans lir.) Ki sa komeraz la? Fidelia ek Gopia? Fidelia! Fidelia! Degaz twa vinn la!
SANSITIV: Pa prefer to diskit sa ar mwa dabor? Fidelia finn tronp twa monwar. To kwar tou fam enbesil kouma mwa?
GROSIRO: Sansitiv, mo lamour, mo asir twa peyna nanye … Zame pa finn ena nanye ant Fidelia ek mwa. ( Fidelia rantre anmemtan. )
FIDELIA: Manti! Li’nn fer mwa gro-vant! Li finn tronp mo lavenir. Li finn…. Zis lamor kapav sov mo ti-baba.
GROSIRO: Mo fer serman, li pe koz manti.
SANSITIV: Fidelia, telefonn lapolis!
GROSIRO: Kifer?
SANSITIV: Mo bizen fer enn depozision. Adilter dan mo lakaz!
GROSIRO: Chombo! Nou rod enn solision sivilize. Mazinn mo repitasion!… Gouverner Distrik pe vini. … Fidelia, koz laverite. Mwa ki’nn fer twa ansent?
FIDELIA: Wi, Madam. Li’nn fors mwa.
SANSITIV: Sa temwayaz la akablan! To aksepte divorse?
GROSIRO: Wi, wi! Me selman pa fer skandal.
SANSITIV: Sign sa papie la. ( Li signe. ) Ouf! Anfen lib! Me sepatou.
GROSIRO: Ki ena ankor?
SANSITIV: Lavenir Fidelia. Bizen enn fami pou so baba. To pou marye ar li?
GROSIRO: Pa kapav marye enn laryaz!
FIDELIA: Ou trouve kouma li ensilte mwa?
SANSITIV: Tou zom parey! Nek konn tir kanet dan zwe. Kot Pedan Gopia?
GROSIRO: Mo’nn dir li vinn get mwa isi. Li deza anretar.
( Kikenn tap laport. )
FIDELIA: Limem sa!
SANSITIV: Kouma to kone?
FIDELIA: So manier tap laport.
SANSITIV: Al ouver laport la Fidelia! ( Fidelia al ouver laport. Pedan Gopia rantre. )
PEDAN GOPIA: Gro fatra la la?
GROSIRO: To bizen mwa?
PEDAN GOPIA: Mo pe dimann Madam si Bourzwa la la.
GROSIRO: Anbon! To vinn dan mo lakaz pou fer galan ar mo servant.
PEDAN GOPIA: Ou servant?
GROSIRO: Fidelia, al sers mo fizi!
AK 3 SENN 10
Dan lari.
SITWAYEN 1: To’nn tande! Gouverner finn vinn enn kou antret.
SITWAYEN 2: Li finn apel Sofok ek Korbizie pou konsilte zot.
SITWAYEN 3: Tann dir Karay So finn al get li ar enn long memoranndom.
SITWAYEN 1: Ki bolom la finn fer?
SITWAYEN 3: Li’nn fou li antray.
SITWAYEN 1: E Zanfout, to’nn gagn niouz?
ZANFOUT: Tou dimoun pe koze. To kwar mo sourd?
MOSAD: Ala zot rekoumans eksite! Tourn ki vir, vir ki tourn!
AK 3 SENN 11
Dan Lasal Konsey. Lasal plen kouma enn dizef. Lafoul eksite.
OFISIE: Silans! Silans! Sonnexelans Gouverner Distrik!
( Tronpet, tanbour. Gouverner rantre. )
GOUVERNER: Bann sitwayen Galileo Gonaz, mo remersie zot tou pou lakey ki zot finn donn mwa. Mo finn vinn isi dan enn moman bien difisil. Ti ena enn gran rev dan nou leker. Nou ti’le nou lavil vinn enn model pou liniver. Nou ti’le fer lespri Galileo briye dan lemonn me, abba, gonaz finn rant partou. Nou lavil finn vinn enn laont. … Pa kwar mo ti pe viv dan ilizion. Non, mo pa ti kwar ki gonaz ti pou disparet net. Ti kapav diminie so lenflians. Me fale pa bes lebra. Nou kontinie nou zefor. … Mo finn pran detrwa desizion pou debley teren. 1er. Mo finn disoud Konsey Minisipal ( aplodisman); 2em. Mo finn nom enn komision administratif ( aplodisman ); 3em. Mo finn dimann Lardwaz Sofok pran prezidans pou organiz eleksion (aplodisman ); 4em. Mo finn dimann Mohennjo Korbizie repran so let demision ( aplodisman ). Bon aster nou get bann problem ki dimann mo larbitraz. Madam Grosiro.
SANSITIV: Wi vot ekselans!
GOUVERNER: Ki ou problem?
SANSITIV: Mo mari tronp mwa. Mo finn may li. Li finn aksepte divors.
GOUVERNER: Peyna problem alor.
SANSITIV: Li pe refiz rann mwa mo dot.
GOUVERNER: Ou pe fer mwa rapel enn zafer. Mo finn desid pou konfiske tou dibien Grosiro. (Dimoun tap lame, kriye, sonn petar. ) Dibien ki ou finn amene par ou maryaz pou rann ou.
GROSIRO: Ilegal! Kont konstitision! Mo inosan ziska…
GOUVERNER: Gard al met li dan mem kaso ki Karay So. ( Bel eksitasion dan lasal. )
OFISIE: Silans! Silans!
GOUVERNER: Deziem kees. Mamzel Fidelia vs Pedan Gopia. Mamzel Fidelia ki ou problem?
PEDAN GOPIA: Why not ask me what’s my problem?
GOUVERNER: Gete! Dan sa lasal la koz lang ofisiel nou lavil. Mo pa pou aksepte okenn patwa ousa dialek. Konpran! Mamzel Fidelia, rakont nou ou problem.
FIDELIA: Mo boyfrenn finn fer mwa gro-vant. Li pa’le marye. Li pa’le rekonet so zanfan.
SANSITIV: ( Ar Fidelia ) To koz manti dan Lasal Konsey?
FIDELIA: ( Ar Sansitiv ) Zot tou koz manti isi.
GOUVERNER: Mafi, ou dir mwa ou ansent.
FIDELIA: Wi Votexelans! Mo kwar mo enpe ansent.
GOUVERNER: Enpe ansent?
SANSITIV: Li ansent Votexelans.
GOUVERNER: Li enn paran ar ou?
SANSITIV: Li travay kot mwa Votexelans.
GOUVERNER: Solidarite fam. Enn bon pwen! Wi, Mamzel Fidelia?
FIDELIA: Pepe, samem Pedan Gopia, pe les mwa anpandan. Li pa’le marye ar mwa.
GOUVERNER: Kifer ou pe ensiste marye ar enn gopia? ( Tou dimoun riye. ) Silaaanss!
FIDELIA: Mo kontan li Votexelans.
GOUVERNER: Pedan Gopia, ki ou ena pou dir?
PEDAN GOPIA: Ler mo ti zwenn li mo ti pran li pou enn lot dimoun. Aster mo’nn dekouver ki li enn lot.
GOUVERNER: Li pa mem dimoun?
PEDAN GOPIA: Mem dimoun me pa mem dimoun.
GOUVERNER: Zennom! Ou pa pe rod fer lenteresan?
PEDAN GOPIA: Non, Votexelans. Kouma mo pou dir ou sa?
SANSITIV: ( Ar Pedan Gopia. ) Mo dir li tou?
GOUVERNER: Ki ou trouv pa bon ar li? Momem si mo ti enpe pli zenn mo ti pou pous bor ar li.
PEDAN GOPIA: Votexelans, mo mama zame pou aksepte enn belfi ki pa … pa.. ki
BONNFAM: ( Dan lasal. ) Votexelans! Pa ekout sa enbesil la. Mwa so mama mo dakor. Li bien bizen enn fam pou dres li, sa voryen la. ( Aplodisman. )
GOUVERNER: Mersi Matant!
BONNFAM: Kan mo ti ou matant mwa? Parye ou kwar ou tro zenn!
GOUVERNER: Eskiz mwa Madam! Bon aster mo ena enn fonksion agreab. Mo ena plezir anons prosen maryaz Ortansia Korbizie ar Midi Sofok. Anou donn zot nou benediksion.
( Aplodisman, anbrasad etc. ) Dime mo pe pran avion bien boner. Seswar mo donn zot tou randevou dan stad Galileo Galilei pou enn gran fet popiler.
AK 3 SENN 12
Epilog
Dan lari. Boukou mouvman ek animasion. Enn latmosfer fet. Lalang Kabri rantre, linz kas-kase, bandaz partou, li pe mars ar beki.
LALANG KABRI: Zot riye! Zot finn bien amize. … Mwa, pa koze. Mo sort dan lanfer. Zot rapel sa maron la ti dir mwa degize kouma Karay So, lerla al kas konte bann Karabi, Konfeti, Bilenbi. Kouma mo ariv laba, koumadir zot ti pe atann mwa. Enn grap tom lor mwa, koumans bate. Pa explike nanye! Zis bate! Enn bate bef! Mo dimann pardon. Mo dir zot mo pa Karay So, mo Lalang Kabri. Ou kwar zot ti pou aret bate. Kotsa! Zot bat plis! Mo trouv zekler, zekler mo dir ou. Mo tourn zorey, mo fer zinga. Bap! Zame mo pou fer sa kalite grimas la ankor. Nou ti ole enn ti lamizman, get ki tabisman lor mwa! … E masinis bes sa rido la! Sanze mouyaz! Sanze bataz! Vire mam!
RIDO